USTAWA
z
dnia 7 lipca 1994 r.
Prawo
budowlane
(tekst
pierwotny: Dz. U. 1994 r. Nr 89 poz. 414)
(tekst jednolity: Dz. U. 2000 r. Nr 106 poz. 1126)
(tekst jednolity: Dz. U. 2003 r. Nr 207 poz. 2016)
(tekst jednolity: Dz. U. 2006 r. Nr 156 poz. 1118)
(tekst jednolity: Dz. U. 2010 r. Nr 243 poz. 1623)
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 1. Ustawa - Prawo
budowlane, zwana dalej „ustawą”,
normuje działalność obejmującą sprawy projektowania, budowy, utrzymania
i rozbiórki obiektów budowlanych oraz określa
zasady działania organów administracji publicznej w tych
dziedzinach.
Art. 2. 1. Ustawy nie
stosuje się do wyrobisk górniczych.
2. Przepisy ustawy nie
naruszają przepisów odrębnych, a w szczególności:
1) prawa
geologicznego i górniczego - w odniesieniu do
obiektów budowlanych zakładów
górniczych;
2) prawa
wodnego - w odniesieniu do urządzeń wodnych;
3) o
ochronie zabytków i opiece nad zabytkami - w odniesieniu do
obiektów i obszarów wpisanych do rejestru
zabytków oraz obiektów i obszarów
objętych ochroną konserwatorską na podstawie miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego.
Art. 3. Ilekroć w ustawie
jest mowa o:
1) obiekcie
budowlanym - należy przez to rozumieć:
a) budynek
wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi,
b) budowlę
stanowiącą całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i
urządzeniami,
c) obiekt
małej architektury;
2) budynku
- należy przez to rozumieć taki obiekt budowlany, który jest
trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą
przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach;
2a) budynku
mieszkalnym jednorodzinnym - należy przez to rozumieć budynek wolno
stojący albo budynek w zabudowie bliźniaczej, szeregowej lub grupowej,
służący zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, stanowiący konstrukcyjnie
samodzielną całość, w którym dopuszcza się wydzielenie nie
więcej niż dwóch lokali mieszkalnych albo jednego lokalu
mieszkalnego i lokalu użytkowego o powierzchni całkowitej
nieprzekraczającej 30 % powierzchni całkowitej budynku;
3) budowli
— należy przez to rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący
budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe,
lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci
techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale
związane z gruntem urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne
(fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące
instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie
ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania
wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla
pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze,
pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych
(kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni
wiatrowych, elektrowni jądrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod
maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części
przedmiotów składających się na całość użytkową;
3a) obiekcie
liniowym - należy przez to rozumieć obiekt budowlany,
którego charakterystycznym parametrem jest długość, w
szczególności droga wraz ze zjazdami, linia kolejowa,
wodociąg, kanał, gazociąg, ciepłociąg, rurociąg, linia i trakcja
elektroenergetyczna, linia kablowa nadziemna i, umieszczona
bezpośrednio w ziemi, podziemna, wał przeciwpowodziowy oraz kanalizacja
kablowa, przy czym kable w niej zainstalowane nie stanowią obiektu
budowlanego lub jego części ani urządzenia budowlanego;
4) obiekcie
małej architektury - należy przez to rozumieć niewielkie obiekty, a w
szczególności:
a) kultu
religijnego, jak: kapliczki, krzyże przydrożne, figury,
b) posągi,
wodotryski i inne obiekty architektury ogrodowej,
c) użytkowe
służące rekreacji codziennej i utrzymaniu porządku, jak: piaskownice,
huśtawki, drabinki, śmietniki;
5) tymczasowym
obiekcie budowlanym - należy przez to rozumieć obiekt budowlany
przeznaczony do czasowego użytkowania w okresie krótszym od
jego trwałości technicznej, przewidziany do przeniesienia w inne
miejsce lub rozbiórki, a także obiekt budowlany niepołączony
trwale z gruntem, jak: strzelnice, kioski uliczne, pawilony sprzedaży
ulicznej i wystawowe, przekrycia namiotowe i powłoki pneumatyczne,
urządzenia rozrywkowe, barakowozy, obiekty kontenerowe;
6) budowie
- należy przez to rozumieć wykonywanie obiektu budowlanego w określonym
miejscu, a także odbudowę, rozbudowę, nadbudowę obiektu budowlanego;
7) robotach
budowlanych - należy przez to rozumieć budowę, a także prace polegające
na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu
budowlanego;
7a) przebudowie
- należy przez to rozumieć wykonywanie robót budowlanych, w
wyniku których następuje zmiana parametrów
użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu budowlanego, z
wyjątkiem charakterystycznych parametrów, jak: kubatura,
powierzchnia zabudowy, wysokość, długość, szerokość bądź liczba
kondygnacji; w przypadku dróg są dopuszczalne zmiany
charakterystycznych parametrów w zakresie niewymagającym
zmiany granic pasa drogowego;
8) remoncie
- należy przez to rozumieć wykonywanie w istniejącym obiekcie
budowlanym robót budowlanych polegających na odtworzeniu
stanu pierwotnego, a niestanowiących bieżącej konserwacji, przy czym
dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych niż
użyto w stanie pierwotnym;
9) urządzeniach
budowlanych - należy przez to rozumieć urządzenia techniczne związane z
obiektem budowlanym, zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie
z jego przeznaczeniem, jak przyłącza i urządzenia instalacyjne, w tym
służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, a także
przejazdy, ogrodzenia, place postojowe i place pod śmietniki;
10) terenie
budowy - należy przez to rozumieć przestrzeń, w której
prowadzone są roboty budowlane wraz z przestrzenią zajmowaną przez
urządzenia zaplecza budowy;
11) prawie
do dysponowania nieruchomością na cele budowlane - należy przez to
rozumieć tytuł prawny wynikający z prawa własności, użytkowania
wieczystego, zarządu, ograniczonego prawa rzeczowego albo stosunku
zobowiązaniowego, przewidującego uprawnienia do wykonywania
robót budowlanych;
12) pozwoleniu
na budowę - należy przez to rozumieć decyzję administracyjną
zezwalającą na rozpoczęcie i prowadzenie budowy lub wykonywanie
robót budowlanych innych niż budowa obiektu budowlanego;
13) dokumentacji
budowy - należy przez to rozumieć pozwolenie na budowę wraz z
załączonym projektem budowlanym, dziennik budowy, protokoły
odbiorów częściowych i końcowych, w miarę potrzeby, rysunki
i opisy służące realizacji obiektu, operaty geodezyjne i książkę
obmiarów, a w przypadku realizacji obiektów
metodą montażu - także dziennik montażu;
14) dokumentacji
powykonawczej - należy przez to rozumieć dokumentację budowy z
naniesionymi zmianami dokonanymi w toku wykonywania robót
oraz geodezyjnymi pomiarami powykonawczymi;
15) terenie
zamkniętym - należy przez to rozumieć teren zamknięty, o
którym mowa w przepisach prawa geodezyjnego i
kartograficznego;
16)
17) właściwym
organie - należy przez to rozumieć organy administracji
architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego, stosownie do ich
właściwości, określonej w rozdziale 8;
18)
19) organie
samorządu zawodowego - należy przez to rozumieć organy określone w
ustawie z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorządach zawodowych
architektów, inżynierów budownictwa oraz
urbanistów (Dz. U. z 2001 r. Nr 5, poz. 42, z
późn. zm.);
20) obszarze
oddziaływania obiektu - należy przez to rozumieć teren wyznaczony w
otoczeniu obiektu budowlanego na podstawie przepisów
odrębnych, wprowadzających związane z tym obiektem ograniczenia w
zagospodarowaniu tego terenu;
21)
Art. 4. Każdy ma prawo
zabudowy nieruchomości gruntowej, jeżeli wykaże prawo do dysponowania
nieruchomością na cele budowlane, pod warunkiem zgodności zamierzenia
budowlanego z przepisami.
Art. 5. 1. Obiekt
budowlany wraz ze związanymi z nim urządzeniami budowlanymi należy,
biorąc pod uwagę przewidywany okres użytkowania, projektować i budować
w sposób określony w przepisach, w tym
techniczno-budowlanych, oraz zgodnie z zasadami wiedzy technicznej,
zapewniając:
1) spełnienie
wymagań podstawowych dotyczących:
a) bezpieczeństwa
konstrukcji,
b) bezpieczeństwa
pożarowego,
c) bezpieczeństwa
użytkowania,
d) odpowiednich
warunków higienicznych i zdrowotnych oraz ochrony
środowiska,
e) ochrony
przed hałasem i drganiami,
f) odpowiedniej
charakterystyki energetycznej budynku oraz racjonalizacji użytkowania
energii;
2) warunki
użytkowe zgodne z przeznaczeniem obiektu, w szczególności w
zakresie:
a) zaopatrzenia
w wodę i energię elektryczną oraz, odpowiednio do potrzeb, w energię
cieplną i paliwa, przy założeniu efektywnego wykorzystania tych
czynników,
b) usuwania
ścieków, wody opadowej i odpadów;
2a) możliwość
dostępu do usług telekomunikacyjnych, w szczególności w
zakresie szerokopasmowego dostępu do Internetu;
3) możliwość
utrzymania właściwego stanu technicznego;
4) niezbędne
warunki do korzystania z obiektów użyteczności publicznej i
mieszkaniowego budownictwa wielorodzinnego przez osoby niepełnosprawne,
w szczególności poruszające się na wózkach
inwalidzkich;
5) warunki
bezpieczeństwa i higieny pracy;
6) ochronę
ludności, zgodnie z wymaganiami obrony cywilnej;
7) ochronę
obiektów wpisanych do rejestru zabytków oraz
obiektów objętych ochroną konserwatorską;
8) odpowiednie
usytuowanie na działce budowlanej;
9) poszanowanie,
występujących w obszarze oddziaływania obiektu, uzasadnionych
interesów osób trzecich, w tym zapewnienie
dostępu do drogi publicznej;
10) warunki
bezpieczeństwa i ochrony zdrowia osób przebywających na
terenie budowy.
2. Obiekt budowlany należy
użytkować w sposób zgodny z jego przeznaczeniem i
wymaganiami ochrony środowiska oraz utrzymywać w należytym stanie
technicznym i estetycznym, nie dopuszczając do nadmiernego pogorszenia
jego właściwości użytkowych i sprawności technicznej, w
szczególności w zakresie związanym z wymaganiami, o
których mowa w ust. 1 pkt 1-7.
3. Dla budynku oddawanego
do użytkowania oraz dla budynku, lokalu mieszkalnego, a także części
budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową, w
przypadkach, o których mowa w ust. 4, dokonuje się oceny
charakterystyki energetycznej w formie świadectwa charakterystyki
energetycznej zawierającego określenie wielkości energii w kWh/m2/rok
niezbędnej do zaspokojenia różnych potrzeb związanych z
użytkowaniem budynku, a także wskazanie możliwych do realizacji
robót budowlanych, mogących poprawić pod względem
opłacalności ich charakterystykę energetyczną. Świadectwo
charakterystyki energetycznej ważne jest 10 lat.
4. W przypadku
umów, na podstawie których następuje:
1) przeniesienie
własności:
a) budynku,
b) lokalu
mieszkalnego, z wyjątkiem przeniesienia własności lokalu na podstawie
umowy zawartej między osobą, której przysługuje
spółdzielcze prawo do lokalu, a spółdzielnią
mieszkaniową lub
c) będącej
nieruchomością części budynku stanowiącej samodzielną całość
techniczno-użytkową, albo
2) zbycie
spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu
- zbywca przekazuje
nabywcy odpowiednie świadectwo charakterystyki energetycznej;
3) powstanie
stosunku najmu budynku, lokalu mieszkalnego lub części budynku
stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową - wynajmujący
udostępnia najemcy odpowiednie świadectwo charakterystyki
energetycznej.
4a. W przypadkach, o
których mowa w ust. 4, świadectwo charakterystyki
energetycznej nie może być sporządzone przez właściciela budynku,
lokalu lub będącej nieruchomością części budynku stanowiącej
samodzielną całość technicznoużytkową oraz osobę, której
przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu.
5. W budynkach zasilanych
z sieci ciepłowniczej oraz w budynkach z instalacją centralnego
ogrzewania zasilaną ze źródła w budynku lub poza nim,
świadectwo charakterystyki energetycznej lokalu mieszkalnego może być
opracowane na podstawie świadectwa charakterystyki energetycznej
budynku. Przepisu nie stosuje się do lokali mieszkalnych posiadających
własne instalacje ogrzewcze.
5a. W przypadku określonym
w ust. 5, właściciel lub zarządca budynku ma obowiązek uzyskania
świadectwa charakterystyki energetycznej budynku i przekazania jego
kopii nieodpłatnie właścicielowi lokalu mieszkalnego lub osobie,
której przysługuje spółdzielcze własnościowe
prawo do lokalu, w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy od dnia
złożenia przez niego wniosku w tej sprawie.
5b. Świadectwo
charakterystyki energetycznej lokalu mieszkalnego należącego do grupy
lokali mieszkalnych o jednakowych rozwiązaniach
konstrukcyjno-materiałowych i instalacyjnych oraz o takim samym stopniu
zużycia mającym wpływ na jakość energetyczną lokalu mieszkalnego i
stwierdzonym na podstawie:
1) budowlanej
dokumentacji technicznej,
2) inwentaryzacji
techniczno-budowlanej, w przypadku braku budowlanej dokumentacji
technicznej
- może być opracowane w oparciu o wykonaną dla jednego z
tych lokali charakterystykę energetyczną oraz ocenę tej
charakterystyki.
6. Świadectwo
charakterystyki energetycznej zawierające nieprawdziwe informacje o
wielkości energii jest wadą fizyczną rzeczy w rozumieniu
przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny
(Dz. U. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.) o rękojmi za wady.
7. Przepisów
ust. 3-6 nie stosuje się do budynków:
1) podlegających
ochronie na podstawie przepisów o ochronie
zabytków i opiece nad zabytkami;
2) używanych
jako miejsca kultu i do działalności religijnej;
3) przeznaczonych
do użytkowania w czasie nie dłuższym niż 2 lata;
4) niemieszkalnych
służących gospodarce rolnej;
5) przemysłowych
i gospodarczych o zapotrzebowaniu na energię nie większym niż 50 kWh/m2/rok;
6) mieszkalnych
przeznaczonych do użytkowania nie dłużej niż 4 miesiące w roku;
7) wolnostojących
o powierzchni użytkowej poniżej 50 m2.
8. Świadectwo
charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego lub części
budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową może
sporządzać osoba, która:
1) posiada
pełną zdolność do czynności prawnych;
2) ukończyła,
w rozumieniu przepisów o szkolnictwie wyższym, co najmniej:
a) studia
magisterskie albo
b) studia
inżynierskie na kierunkach: architektura, budownictwo, inżynieria
środowiska, energetyka lub pokrewnych;
3) nie
była karana za przestępstwo przeciwko mieniu, wiarygodności
dokumentów, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i
papierami wartościowymi lub za przestępstwo skarbowe;
4) posiada
uprawnienia budowlane w specjalności architektonicznej,
konstrukcyjno-budowlanej lub instalacyjnej albo odbyła szkolenie i
złożyła z wynikiem pozytywnym egzamin przed ministrem właściwym do
spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej.
9. Minister właściwy do
spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej określi, w
drodze rozporządzenia, sposób przeprowadzania i zakres
programowy szkolenia oraz egzaminu, o których mowa w ust. 8
pkt 4, warunki i wysokość odpłatności za szkolenie i postępowanie
egzaminacyjne mając na uwadze zapewnienie odpowiedniego poziomu
edukacyjnego szkoleń w celu zagwarantowania rzetelnego i sprawnego
przygotowania kandydatów do egzaminu.
10. Wpływy z opłat za
postępowania egzaminacyjne stanowią dochód budżetu państwa.
11. Za
równorzędne z odbyciem szkolenia oraz złożeniem z wynikiem
pozytywnym egzaminu, o których mowa w ust. 8 pkt 4 uznaje
się ukończenie, nie mniej niż rocznych, studiów
podyplomowych na kierunkach: architektura, budownictwo, inżyniera
środowiska, energetyka lub pokrewne w zakresie audytu energetycznego na
potrzeby termomodernizacji oraz oceny energetycznej
budynków.
12. Program
studiów podyplomowych, o których mowa w ust. 11,
powinien uwzględniać problematykę objętą programem szkoleń określonym,
w drodze rozporządzenia, o którym mowa w ust. 9. Minister
właściwy do spraw szkolnictwa wyższego zatwierdza po zaopiniowaniu
przez ministra właściwego do spraw budownictwa, gospodarki
przestrzennej i mieszkaniowej proponowany przez wydziały
szkół wyższych program studiów podyplomowych.
13. Obywatel państwa
członkowskiego Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej lub
państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu
(EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, może
dokonywać oceny charakterystyki energetycznej budynku, lokalu
mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość
techniczno-użytkową i sporządzać świadectwo charakterystyki
energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego lub części budynku
stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową po uznaniu
kwalifikacji nabytych w tych państwach, zgodnie z przepisami ustawy z
dnia 18 marca 2008 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych
nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej (Dz. U. Nr 63,
poz. 394).
14. Minister właściwy do
spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej prowadzi w
formie elektronicznej rejestr osób, które złożyły
z wynikiem pozytywnym egzamin, o którym mowa w ust. 8 pkt 4,
oraz osób, które ukończyły studia podyplomowe, o
których mowa w ust. 11.
15. W rejestrze, o
którym mowa w ust. 14, wpisuje się następujące dane:
1) numer
wpisu;
2) numer
uprawnienia;
3) datę
wpisu;
4) imię
i nazwisko;
5) data
i miejsce urodzenia;
6) adres
do korespondencji;
7) numer
telefonu i faksu.
Art. 51. 1. Osoba
posiadająca uprawnienia do sporządzania świadectw charakterystyki
energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego lub części budynku
stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową traci je w
przypadku:
1) skazania
prawomocnym wyrokiem za popełnienie przestępstwa, o którym
mowa w art. 5 ust. 8 pkt 3;
2) pozbawienia
praw publicznych;
3) całkowitego
lub częściowego ubezwłasnowolnienia;
4) niedopełnienia
obowiązków lub naruszenia zakazów określonych w
art. 5 ust. 4a oraz art. 52 ust. 1, po
przeprowadzeniu, przez ministra właściwego do spraw budownictwa,
gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej, postępowania wyjaśniającego w
sprawie utraty uprawnień.
2. Minister właściwy do
spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej prowadzi w
formie elektronicznej rejestr osób, które
utraciły uprawnienia do sporządzania świadectw charakterystyki
energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego lub części budynku
stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową w przypadkach, o
których mowa w ust. 1. Rejestr zawiera dane, o
których mowa w art. 5 ust. 15 pkt 1-5.
3. W przypadku, o
którym mowa w ust. 1 pkt 1-3, minister właściwy do spraw
budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej, na podstawie
prawomocnego orzeczenia sądu, wpisuje z urzędu do rejestru, o
którym mowa w ust. 2, osoby, które utraciły
uprawnienia do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej
budynku, lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną
całość techniczno-użytkową.
4. W przypadku powzięcia
informacji o niedopełnieniu obowiązków lub naruszeniu
zakazów, o których mowa w art. 5 ust. 4a oraz
art. 52 ust. 1, przez osobę uprawnioną do
sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej budynku, lokalu
mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość
techniczno-użytkową, minister właściwy do spraw budownictwa, gospodarki
przestrzennej i mieszkaniowej wszczyna, z urzędu lub na wniosek osoby,
która zleciła osobie uprawnionej sporządzenie świadectwa
charakterystyki energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego lub części
budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową,
postępowanie w sprawie utraty uprawnień.
5. W przypadku ustalenia,
że osoba uprawniona do sporządzania świadectw charakterystyki
energetycznej budynku, lokalu mieszkalnego lub części budynku
stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową nie dopełniła
obowiązków lub naruszyła zakazy, o których mowa w
art. 5 ust. 4a oraz art. 52 ust. 1, minister
właściwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej
orzeka, w drodze decyzji, o utracie przez tę osobę uprawnień do
sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej budynku, lokalu
mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość
techniczno-użytkową. Wpisanie tej osoby do rejestru, o
którym mowa w ust. 2, następuje z dniem, gdy decyzja stanie
się ostateczna.
6. Od decyzji, o
której mowa w ust. 5, nie służy odwołanie. Strona
niezadowolona z decyzji może zwrócić się do ministra
właściwego do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i
mieszkaniowej, w terminie 2 miesięcy od dnia doręczenia decyzji, z
wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy. Do wniosku stosuje się
odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego dotyczące
odwołań od decyzji.
7. W przypadku ustania
przyczyny wpisania do rejestru, o którym mowa w ust. 2, na
wniosek zainteresowanego, minister właściwy do spraw budownictwa,
gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej niezwłocznie wykreśla wpis, z
zastrzeżeniem ust. 8.
8. W przypadku utraty
uprawnień na podstawie decyzji, o której mowa w ust. 5,
ponowne ich uzyskanie może nastąpić wyłącznie w wyniku pozytywnego
złożenia egzaminu, o którym mowa w art. 5 ust. 8 pkt 4. Do
egzaminu można przystąpić nie wcześniej niż po upływie 12 miesięcy,
licząc od dnia utraty uprawnień.
Art. 52. 1. Osoba
sporządzająca świadectwo charakterystyki energetycznej budynku, lokalu
mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość
techniczno-użytkową obowiązana jest:
1) przechowywać
sporządzone świadectwa przez okres 10 lat;
2) wykonywać
czynności związane ze sporządzaniem świadectwa charakterystyki
energetycznej z należytą starannością uwzględniając w
szczególności rozwój wiedzy technicznej oraz
zmiany w przepisach prawa;
3) zawrzeć
umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone w
związku ze sporządzaniem świadectwa charakterystyki energetycznej.
2. Minister właściwy do
spraw instytucji finansowych, w porozumieniu z ministrem właściwym do
spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej, po
zasięgnięciu opinii Polskiej Izby Ubezpieczeń, określi, w drodze
rozporządzenia, szczegółowy zakres ubezpieczenia
obowiązkowego, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, termin
powstania obowiązku ubezpieczenia oraz minimalną sumę gwarancyjną,
biorąc w szczególności pod uwagę zakres zadań realizowanych
przez osobę sporządzającą świadectwo charakterystyki energetycznej.
Art. 5a. 1. W przypadku
budowy obiektu liniowego, którego przebieg został ustalony w
miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a także wykonywania
innych robót budowlanych dotyczących obiektu liniowego, gdy
liczba stron w postępowaniu przekracza 20, stosuje się przepis art. 49
Kodeksu postępowania administracyjnego.
2. Przepisu ust. 1 nie
stosuje się do inwestora oraz właścicieli, użytkowników
wieczystych i zarządców nieruchomości, jeżeli na tych
nieruchomościach są lub będą wykonywane roboty budowlane.
Art. 6. Dla działek
budowlanych lub terenów, na których jest
przewidziana budowa obiektów budowlanych lub funkcjonalnie
powiązanych zespołów obiektów budowlanych, należy
zaprojektować odpowiednie zagospodarowanie, zgodnie z wymaganiami art.
5, zrealizować je przed oddaniem tych obiektów
(zespołów) do użytkowania oraz zapewnić utrzymanie tego
zagospodarowania we właściwym stanie techniczno-użytkowym przez okres
istnienia obiektów (zespołów) budowlanych.
Art. 7. 1. Do
przepisów techniczno-budowlanych zalicza się:
1) warunki
techniczne, jakim powinny odpowiadać obiekty budowlane i ich
usytuowanie, uwzględniające wymagania, o których mowa w art.
5;
2) warunki
techniczne użytkowania obiektów budowlanych.
2. Warunki, o
których mowa w ust. 1 pkt 1, określą, w drodze
rozporządzenia:
1) minister
właściwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej
dla budynków oraz związanych z nimi urządzeń;
2) właściwi
ministrowie, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw budownictwa,
gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej, dla obiektów
budowlanych niewymienionych w pkt 1.
3. Warunki, o
których mowa w ust. 1 pkt 2, mogą określić, w drodze
rozporządzenia:
1) minister
właściwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej
- dla budynków mieszkalnych;
2) właściwi
ministrowie, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw budownictwa,
gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej - dla innych
obiektów budowlanych.
Art. 8. Rada
Ministrów może określić, w drodze rozporządzenia, dodatkowe
warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać budynki służące
bezpieczeństwu lub obronności państwa, albo których
przepisów, wydanych na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 1, nie
stosuje się do tych budynków.
Art. 9. 1. W przypadkach
szczególnie uzasadnionych dopuszcza się odstępstwo od
przepisów techniczno-budowlanych, o których mowa
w art. 7. Odstępstwo nie może powodować zagrożenia życia ludzi lub
bezpieczeństwa mienia, a w stosunku do obiektów, o
których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 4 - ograniczenia
dostępności dla osób niepełnosprawnych oraz nie powinno
powodować pogorszenia warunków zdrowotno-sanitarnych i
użytkowych, a także stanu środowiska, po spełnieniu określonych
warunków zamiennych.
2. Właściwy organ, po
uzyskaniu upoważnienia ministra, który ustanowił przepisy
techniczno-budowlane, w drodze postanowienia, udziela bądź odmawia
zgody na odstępstwo.
3. Wniosek do ministra, o
którym mowa w ust. 2, w sprawie upoważnienia do udzielenia
zgody na odstępstwo właściwy organ składa przed wydaniem decyzji o
pozwoleniu na budowę. Wniosek powinien zawierać:
1) charakterystykę
obiektu oraz, w miarę potrzeby, projekt zagospodarowania działki lub
terenu, a jeżeli odstępstwo mogłoby mieć wpływ na środowisko lub
nieruchomości sąsiednie - również projekty zagospodarowania
tych nieruchomości, z uwzględnieniem istniejącej i projektowanej
zabudowy;
2) szczegółowe
uzasadnienie konieczności wprowadzenia odstępstwa;
3) propozycje
rozwiązań zamiennych;
4) pozytywną
opinię wojewódzkiego konserwatora zabytków w
odniesieniu do obiektów budowlanych wpisanych do rejestru
zabytków oraz innych obiektów budowlanych
usytuowanych na obszarach objętych ochroną konserwatorską;
5) w
zależności od potrzeb - pozytywną opinię innych zainteresowanych
organów.
4. Minister, o
którym mowa w ust. 2, może uzależnić upoważnienie do
wyrażenia zgody na odstępstwo od spełnienia dodatkowych
warunków.
Art. 10. Wyroby wytworzone
w celu zastosowania w obiekcie budowlanym w sposób trwały, o
właściwościach użytkowych, umożliwiających prawidłowo zaprojektowanym i
wykonanym obiektom budowlanym spełnienie wymagań podstawowych, o
których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, można stosować przy
wykonywaniu robót budowlanych wyłącznie, jeżeli wyroby te
zostały wprowadzone do obrotu zgodnie z przepisami odrębnymi.
Art. 10a.
Art. 11. 1. Minister
właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia,
dopuszczalne stężenia i natężenia czynników szkodliwych dla
zdrowia wydzielanych przez materiały budowlane, urządzenia i elementy
wyposażenia w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi.
2. Minister właściwy do
spraw rolnictwa, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zdrowia,
może określić, w drodze rozporządzenia, dopuszczalne stężenia i
natężenia czynników szkodliwych w pomieszczeniach
przeznaczonych dla zwierząt.
Rozdział 2
Samodzielne funkcje techniczne w budownictwie
Art. 12. 1. Za samodzielną
funkcję techniczną w budownictwie uważa się działalność związaną z
koniecznością fachowej oceny zjawisk technicznych lub samodzielnego
rozwiązania zagadnień architektonicznych i technicznych oraz
techniczno-organizacyjnych, a w szczególności działalność
obejmującą:
1) projektowanie,
sprawdzanie projektów architektoniczno-budowlanych i
sprawowanie nadzoru autorskiego;
2) kierowanie
budową lub innymi robotami budowlanymi;
3) kierowanie
wytwarzaniem konstrukcyjnych elementów budowlanych oraz
nadzór i kontrolę techniczną wytwarzania tych
elementów;
4) wykonywanie
nadzoru inwestorskiego;
5) sprawowanie
kontroli technicznej utrzymania obiektów budowlanych;
6)
7) rzeczoznawstwo
budowlane.
2. Samodzielne funkcje
techniczne w budownictwie, określone w ust. 1 pkt 1-5, mogą wykonywać
wyłącznie osoby posiadające odpowiednie wykształcenie techniczne i
praktykę zawodową, dostosowane do rodzaju, stopnia skomplikowania
działalności i innych wymagań związanych z wykonywaną funkcją,
stwierdzone decyzją, zwaną dalej „uprawnieniami
budowlanymi”, wydaną przez organ samorządu
zawodowego.
3. Warunkiem uzyskania
uprawnień budowlanych jest zdanie egzaminu ze znajomości procesu
budowlanego oraz umiejętności praktycznego zastosowania wiedzy
technicznej.
4. Egzamin składa się
przed komisją egzaminacyjną powoływaną przez organ samorządu zawodowego
albo inny upoważniony organ.
5. Koszty postępowania
kwalifikacyjnego, obejmujące w szczególności wynagrodzenie
członków komisji egzaminacyjnej, ponosi osoba ubiegająca się
o nadanie uprawnień budowlanych.
6. Osoby wykonujące
samodzielne funkcje techniczne w budownictwie są odpowiedzialne za
wykonywanie tych funkcji zgodnie z przepisami i zasadami wiedzy
technicznej oraz za należytą staranność w wykonywaniu pracy, jej
właściwą organizację, bezpieczeństwo i jakość.
7. Podstawę do wykonywania
samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie stanowi wpis, w
drodze decyzji, do centralnego rejestru, o którym mowa w
art. 88a ust. 1 pkt 3 lit. a, oraz - zgodnie z odrębnymi przepisami -
wpis na listę członków właściwej izby samorządu zawodowego,
potwierdzony zaświadczeniem wydanym przez tę izbę, z określonym w nim
terminem ważności.
8.
9. Organy samorządu
zawodowego są obowiązane przekazywać bezzwłocznie informacje o wpisie
na listę członków właściwej izby samorządu zawodowego oraz o
wykreśleniu z tej listy, w celu ujawnienia w rejestrze, o
którym mowa w art. 88a ust. 1 pkt 3 lit. a.
Art. 12a. Samodzielne
funkcje techniczne w budownictwie, określone w art. 12 ust. 1, mogą
również wykonywać osoby, których odpowiednie
kwalifikacje zawodowe zostały uznane na zasadach określonych w
przepisach odrębnych.
Art. 12b.
Art. 12c.
Art. 13. 1. Uprawnienia
budowlane mogą być udzielane do:
1) projektowania;
2) kierowania
robotami budowlanymi.
2. W uprawnieniach
budowlanych należy określić specjalność i ewentualną specjalizację
techniczno-budowlaną oraz zakres prac projektowych lub robót
budowlanych objętych danym uprawnieniem.
3. Uprawnienia do
kierowania robotami budowlanymi stanowią również podstawę do
wykonywania samodzielnych funkcji technicznych, o których
mowa w art. 12 ust. 1 pkt 3 i 4.
4. Uprawnienia do
projektowania lub kierowania robotami budowlanymi stanowią
również podstawę do wykonywania samodzielnych funkcji
technicznych, o których mowa w art. 12 ust. 1 pkt 5 i 6.
Art. 14. 1. Uprawnienia
budowlane są udzielane w specjalnościach:
1) architektonicznej;
2) konstrukcyjno-budowlanej;
2a) drogowej;
2b) mostowej;
2c) kolejowej;
2d) wyburzeniowej;
2e) telekomunikacyjnej;
3)
4) instalacyjnej
w zakresie sieci, instalacji i urządzeń cieplnych, wentylacyjnych,
gazowych, wodociągowych i kanalizacyjnych;
5) instalacyjnej
w zakresie sieci, instalacji i urządzeń elektrycznych i
elektroenergetycznych;
6)
2. W ramach specjalności
wymienionych w ust. 1 mogą być wyodrębniane specjalizacje
techniczno-budowlane.
3. Uzyskanie uprawnień
budowlanych w specjalnościach, o których mowa w ust. 1,
wymaga:
1) do
projektowania bez ograniczeń i sprawdzania projektów
architektoniczno-budowlanych:
a) ukończenia
studiów magisterskich, w rozumieniu przepisów o
szkolnictwie wyższym, na kierunku odpowiednim dla danej specjalności,
b) odbycia
dwuletniej praktyki przy sporządzaniu projektów,
c) odbycia
rocznej praktyki na budowie;
2) do
projektowania w ograniczonym zakresie:
a) ukończenia
wyższych studiów zawodowych, w rozumieniu
przepisów o wyższych szkołach zawodowych, na kierunku
odpowiednim dla danej specjalności lub ukończenia studiów
magisterskich, w rozumieniu przepisów o szkolnictwie
wyższym, na kierunku pokrewnym dla danej specjalności,
b) odbycia
dwuletniej praktyki przy sporządzaniu projektów,
c) odbycia
rocznej praktyki na budowie;
3) do
kierowania robotami budowlanymi bez ograniczeń:
a) ukończenia
studiów magisterskich, w rozumieniu przepisów o
szkolnictwie wyższym, na kierunku odpowiednim dla danej specjalności,
b) odbycia
dwuletniej praktyki na budowie;
4) do
kierowania robotami budowlanymi w ograniczonym zakresie:
a) ukończenia
wyższych studiów zawodowych, w rozumieniu
przepisów o wyższych szkołach zawodowych, na kierunku
odpowiednim dla danej specjalności lub ukończenia studiów
magisterskich, w rozumieniu przepisów o szkolnictwie
wyższym, na kierunku pokrewnym dla danej specjalności,
b) odbycia
trzyletniej praktyki na budowie.
4. Warunkiem zaliczenia
praktyki zawodowej jest praca polegająca na bezpośrednim uczestnictwie
w pracach projektowych albo na pełnieniu funkcji technicznej na budowie
pod kierownictwem osoby posiadającej odpowiednie uprawnienia budowlane,
a w przypadku odbywania praktyki za granicą pod kierunkiem osoby
posiadającej uprawnienia odpowiednie w danym kraju.
5. Do osób
ubiegających się o uprawnienia budowlane bez ograniczeń, posiadających
uprawnienia budowlane w ograniczonym zakresie w tej specjalności, nie
stosuje się przepisów ust. 3 pkt 1 lit. b i c lub ust. 3 pkt
3 lit. b.
Art. 15. 1. Rzeczoznawcą
budowlanym może być osoba, która:
1) korzysta
w pełni z praw publicznych;
2) posiada:
a) tytuł
zawodowy magistra inżyniera, magistra inżyniera architekta, inżyniera
lub inżyniera architekta,
b) uprawnienia
budowlane bez ograniczeń,
c) co
najmniej 10 lat praktyki w zakresie objętym rzeczoznawstwem,
d) znaczący
dorobek praktyczny w zakresie objętym rzeczoznawstwem.
2. Właściwy organ
samorządu zawodowego, na wniosek zainteresowanego, orzeka, w drodze
decyzji, o nadaniu tytułu rzeczoznawcy budowlanego, określając zakres
rzeczoznawstwa.
3. Właściwy organ
samorządu zawodowego może również nadać tytuł rzeczoznawcy
osobie, która nie spełnia warunku, o którym mowa
w ust. 1 pkt 2 lit. a i b, ale posiada szczególną wiedzę i
doświadczenie w zakresie nieobjętym uprawnieniami budowlanymi.
4. Podstawę do podjęcia
czynności rzeczoznawcy budowlanego stanowi dokonanie wpisu, w drodze
decyzji, do centralnego rejestru rzeczoznawców budowlanych.
5. Właściwy organ
samorządu zawodowego orzeka, w drodze decyzji, o pozbawieniu tytułu
rzeczoznawcy budowlanego na wniosek rzeczoznawcy lub w razie:
1) pozbawienia
praw publicznych;
2) ukarania
z tytułu odpowiedzialności zawodowej;
3) nienależytego
wykonywania czynności rzeczoznawcy budowlanego.
6. Właściwy organ
samorządu zawodowego przesyła ostateczną decyzję o pozbawieniu tytułu
rzeczoznawcy budowlanego do Głównego Inspektora Nadzoru
Budowlanego.
7. Skreślenie z
centralnego rejestru rzeczoznawców budowlanych następuje:
1) na
podstawie ostatecznej decyzji o pozbawieniu tytułu rzeczoznawcy
budowlanego;
2) w
razie śmierci rzeczoznawcy.
Art. 16. 1. Minister
właściwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej
określi, w drodze rozporządzenia: rodzaje i zakres przygotowania
zawodowego do wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w
budownictwie, sposób stwierdzania posiadania tego
przygotowania, ograniczenia zakresu uprawnień budowlanych, wykaz
kierunków wykształcenia odpowiedniego i pokrewnego dla danej
specjalności, wykaz specjalizacji wyodrębnionych w ramach
poszczególnych specjalności, a także sposób
przeprowadzania i zakres egzaminu, zasady odpłatności za postępowanie
kwalifikacyjne oraz zasady wynagradzania członków komisji
egzaminacyjnej.
1a. W rozporządzeniu, o
którym mowa w ust. 1, należy w szczególności
uregulować sprawy:
1) sposobu
dokumentowania posiadanego wykształcenia i kwalifikowania wykształcenia
za odpowiednie lub pokrewne,
2) sposobu
dokumentowania praktyki i kryteriów uznawania praktyki,
3) sposobu
przeprowadzania egzaminu na uprawnienia budowlane,
4) ustalania
wysokości odpłatności za postępowanie kwalifikacyjne,
5) ustalania
wynagrodzenia członków komisji egzaminacyjnej,
6) sposobu
stwierdzania przygotowania zawodowego oraz uzyskiwania specjalizacji
techniczno-budowlanej,
7) ograniczania
zakresu uprawnień budowlanych,
8) określania
rodzajów specjalizacji techniczno-budowlanych,
w taki sposób, aby mając na względzie
zachowanie interesu osób ubiegających się o nadanie
uprawnień budowlanych, rozporządzenie nie stwarzało
problemów interpretacyjnych przy stosowaniu w praktyce.
2.
3.
4.
5.
6.
Rozdział 3
Prawa i obowiązki uczestników procesu
budowlanego
Art. 17. Uczestnikami
procesu budowlanego, w rozumieniu ustawy, są:
1) inwestor;
2) inspektor
nadzoru inwestorskiego;
3) projektant;
4) kierownik
budowy lub kierownik robót.
Art. 18. 1. Do
obowiązków inwestora należy zorganizowanie procesu budowy, z
uwzględnieniem zawartych w przepisach zasad bezpieczeństwa i ochrony
zdrowia, a w szczególności zapewnienie:
1) opracowania
projektu budowlanego i, stosownie do potrzeb, innych
projektów,
2) objęcia
kierownictwa budowy przez kierownika budowy,
3) opracowania
planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia,
4) wykonania
i odbioru robót budowlanych,
5) w
przypadkach uzasadnionych wysokim stopniem skomplikowania
robót budowlanych lub warunkami gruntowymi, nadzoru nad
wykonywaniem robót budowlanych
- przez osoby o odpowiednich kwalifikacjach zawodowych.
2. Inwestor może ustanowić
inspektora nadzoru inwestorskiego na budowie.
3. Inwestor może
zobowiązać projektanta do sprawowania nadzoru autorskiego.
Art. 19. 1. Właściwy organ
może w decyzji o pozwoleniu na budowę nałożyć na inwestora obowiązek
ustanowienia inspektora nadzoru inwestorskiego, a także obowiązek
zapewnienia nadzoru autorskiego, w przypadkach uzasadnionych wysokim
stopniem skomplikowania obiektu lub robót budowlanych bądź
przewidywanym wpływem na środowisko.
2. Minister właściwy do
spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej określi, w
drodze rozporządzenia, rodzaje obiektów budowlanych, przy
których realizacji jest wymagane ustanowienie inspektora
nadzoru inwestorskiego, oraz listę obiektów budowlanych i
kryteria techniczne, jakimi powinien kierować się organ podczas
nakładania na inwestora obowiązku ustanowienia inspektora nadzoru
inwestorskiego.
Art. 20. 1. Do
podstawowych obowiązków projektanta należy:
1) opracowanie
projektu budowlanego w sposób zgodny z ustaleniami
określonymi w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w
decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, o której mowa w
art. 71 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu
informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w
ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U.
Nr 199, poz. 1227, z późn. zm.), lub w pozwoleniu, o
którym mowa w art. 23 i 23a ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o
obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej
(Dz. U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1502, z późn. zm.),
wymaganiami ustawy, przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej;
1a) zapewnienie,
w razie potrzeby, udziału w opracowaniu projektu osób
posiadających uprawnienia budowlane do projektowania w odpowiedniej
specjalności oraz wzajemne skoordynowanie techniczne wykonanych przez
te osoby opracowań projektowych, zapewniające uwzględnienie zawartych w
przepisach zasad bezpieczeństwa i ochrony zdrowia w procesie budowy, z
uwzględnieniem specyfiki projektowanego obiektu budowlanego;
1b) sporządzenie
informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia ze względu na
specyfikę projektowanego obiektu budowlanego, uwzględnianej w planie
bezpieczeństwa i ochrony zdrowia;
2) uzyskanie
wymaganych opinii, uzgodnień i sprawdzeń rozwiązań projektowych w
zakresie wynikającym z przepisów;
3) wyjaśnianie
wątpliwości dotyczących projektu i zawartych w nim rozwiązań;
3a) sporządzanie
lub uzgadnianie indywidualnej dokumentacji technicznej, o
której mowa w art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004
r. o wyrobach budowlanych (Dz. U. Nr 92, poz. 881, z 2009 r. Nr 18,
poz. 97 oraz z 2010 r. Nr 114, poz. 760);
4) sprawowanie
nadzoru autorskiego na żądanie inwestora lub właściwego organu w
zakresie:
a) stwierdzania
w toku wykonywania robót budowlanych zgodności realizacji z
projektem,
b) uzgadniania
możliwości wprowadzenia rozwiązań zamiennych w stosunku do
przewidzianych w projekcie, zgłoszonych przez kierownika budowy lub
inspektora nadzoru inwestorskiego.
2. Projektant ma obowiązek
zapewnić sprawdzenie projektu architektoniczno-budowlanego pod względem
zgodności z przepisami, w tym techniczno-budowlanymi, przez osobę
posiadającą uprawnienia budowlane do projektowania bez ograniczeń w
odpowiedniej specjalności lub rzeczoznawcę budowlanego.
3. Obowiązek, o
którym mowa w ust. 2, nie dotyczy:
1) zakresu
objętego sprawdzaniem i opiniowaniem na podstawie przepisów
szczególnych;
2) projektów
obiektów budowlanych o prostej konstrukcji, jak: budynki
mieszkalne jednorodzinne, niewielkie obiekty gospodarcze, inwentarskie
i składowe.
4. Projektant, a także
sprawdzający, o którym mowa w ust. 2, do projektu
budowlanego dołącza oświadczenie o sporządzeniu projektu budowlanego,
zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej.
Art. 21. Projektant, w
trakcie realizacji budowy, ma prawo:
1) wstępu
na teren budowy i dokonywania zapisów w dzienniku budowy
dotyczących jej realizacji;
2) żądania
wpisem do dziennika budowy wstrzymania robót budowlanych w
razie:
a) stwierdzenia
możliwości powstania zagrożenia,
b) wykonywania
ich niezgodnie z projektem.
Art. 21a. 1. Kierownik
budowy jest obowiązany, w oparciu o informację, o której
mowa w art. 20 ust. 1 pkt 1b, sporządzić lub zapewnić sporządzenie,
przed rozpoczęciem budowy, planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia,
uwzględniając specyfikę obiektu budowlanego i warunki prowadzenia
robót budowlanych, w tym planowane jednoczesne prowadzenie
robót budowlanych i produkcji przemysłowej.
1a. Plan bezpieczeństwa i
ochrony zdrowia na budowie sporządza się, jeżeli:
1) w
trakcie budowy wykonywany będzie przynajmniej jeden z
rodzajów robót budowlanych wymienionych w ust. 2
lub
2) przewidywane
roboty budowlane mają trwać dłużej niż 30 dni roboczych i jednocześnie
będzie przy nich zatrudnionych co najmniej 20 pracowników
lub pracochłonność planowanych robót będzie przekraczać 500
osobodni.
2. W planie, o
którym mowa w ust. 1, należy uwzględnić specyfikę
następujących rodzajów robót budowlanych:
1) których
charakter, organizacja lub miejsce prowadzenia stwarza
szczególnie wysokie ryzyko powstania zagrożenia
bezpieczeństwa i zdrowia ludzi, a w szczególności
przysypania ziemią lub upadku z wysokości;
2) przy
prowadzeniu których występują działania substancji
chemicznych lub czynników biologicznych zagrażających
bezpieczeństwu i zdrowiu ludzi;
3) stwarzających
zagrożenie promieniowaniem jonizującym;
4) prowadzonych
w pobliżu linii wysokiego napięcia lub czynnych linii komunikacyjnych;
5) stwarzających
ryzyko utonięcia pracowników;
6) prowadzonych
w studniach, pod ziemią i w tunelach;
7) wykonywanych
przez kierujących pojazdami zasilanymi z linii napowietrznych;
8) wykonywanych
w kesonach, z atmosferą wytwarzaną ze sprężonego powietrza;
9) wymagających
użycia materiałów wybuchowych;
10) prowadzonych
przy montażu i demontażu ciężkich elementów
prefabrykowanych.
3. Wymagania dotyczące
bezpieczeństwa i ochrony zdrowia przy wykonywaniu robót
budowlanych określają odrębne przepisy w zakresie bezpieczeństwa i
higieny pracy.
4. Minister właściwy do
spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej określi, w
drodze rozporządzenia:
1) szczegółowy
zakres i formę:
a) informacji
dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia,
b) planu
bezpieczeństwa i ochrony zdrowia
- mając na uwadze
specyfikę projektowanego obiektu budowlanego;
2) szczegółowy
zakres rodzajów robót budowlanych, o
których mowa w ust. 2, mając na uwadze stopień zagrożeń,
jakie stwarzają poszczególne ich rodzaje.
Art. 22. Do podstawowych
obowiązków kierownika budowy należy:
1) protokolarne
przejęcie od inwestora i odpowiednie zabezpieczenie terenu budowy wraz
ze znajdującymi się na nim obiektami budowlanymi, urządzeniami
technicznymi i stałymi punktami osnowy geodezyjnej oraz podlegającymi
ochronie elementami środowiska przyrodniczego i kulturowego;
2) prowadzenie
dokumentacji budowy;
3) zapewnienie
geodezyjnego wytyczenia obiektu oraz zorganizowanie budowy i kierowanie
budową obiektu budowlanego w sposób zgodny z projektem i
pozwoleniem na budowę, przepisami, w tym techniczno-budowlanymi, oraz
przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy;
3a) koordynowanie
realizacji zadań zapobiegających zagrożeniom bezpieczeństwa i ochrony
zdrowia:
a) przy
opracowywaniu technicznych lub organizacyjnych założeń planowanych
robót budowlanych lub ich poszczególnych
etapów, które mają być prowadzone jednocześnie
lub kolejno,
b) przy
planowaniu czasu wymaganego do zakończenia robót budowlanych
lub ich poszczególnych etapów;
3b) koordynowanie
działań zapewniających przestrzeganie podczas wykonywania
robót budowlanych zasad bezpieczeństwa i ochrony zdrowia
zawartych w przepisach, o których mowa w art. 21a ust. 3,
oraz w planie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia;
3c) wprowadzanie
niezbędnych zmian w informacji, o której mowa w art. 20 ust.
1 pkt 1b, oraz w planie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, wynikających
z postępu wykonywanych robót budowlanych;
3d) podejmowanie
niezbędnych działań uniemożliwiających wstęp na budowę osobom
nieupoważnionym;
4) wstrzymanie
robót budowlanych w przypadku stwierdzenia możliwości
powstania zagrożenia oraz bezzwłoczne zawiadomienie o tym właściwego
organu;
5) zawiadomienie
inwestora o wpisie do dziennika budowy dotyczącym wstrzymania
robót budowlanych z powodu wykonywania ich niezgodnie z
projektem;
6) realizacja
zaleceń wpisanych do dziennika budowy;
7) zgłaszanie
inwestorowi do sprawdzenia lub odbioru wykonanych robót
ulegających zakryciu bądź zanikających oraz zapewnienie dokonania
wymaganych przepisami lub ustalonych w umowie prób i
sprawdzeń instalacji, urządzeń technicznych i przewodów
kominowych przed zgłoszeniem obiektu budowlanego do odbioru;
8) przygotowanie
dokumentacji powykonawczej obiektu budowlanego;
9) zgłoszenie
obiektu budowlanego do odbioru odpowiednim wpisem do dziennika budowy
oraz uczestniczenie w czynnościach odbioru i zapewnienie usunięcia
stwierdzonych wad, a także przekazanie inwestorowi oświadczenia, o
którym mowa w art. 57 ust. 1 pkt 2.
Art. 23. Kierownik budowy
ma prawo:
1) występowania
do inwestora o zmiany w rozwiązaniach projektowych, jeżeli są one
uzasadnione koniecznością zwiększenia bezpieczeństwa realizacji
robót budowlanych lub usprawnienia procesu budowy;
2) ustosunkowania
się w dzienniku budowy do zaleceń w nim zawartych.
Art. 23a.
Art. 24. 1. Łączenie
funkcji kierownika budowy i inspektora nadzoru inwestorskiego nie jest
dopuszczalne.
2. Przepisy ust. 1 oraz
art. 22 i art. 23 stosuje się odpowiednio do kierownika
robót.
Art. 25. Do podstawowych
obowiązków inspektora nadzoru inwestorskiego należy:
1) reprezentowanie
inwestora na budowie przez sprawowanie kontroli zgodności jej
realizacji z projektem i pozwoleniem na budowę, przepisami oraz
zasadami wiedzy technicznej;
2) sprawdzanie
jakości wykonywanych robót i wbudowanych wyrobów
budowlanych, a w szczególności zapobieganie zastosowaniu
wyrobów budowlanych wadliwych i niedopuszczonych do
stosowania w budownictwie;
3) sprawdzanie
i odbiór robót budowlanych ulegających zakryciu
lub zanikających, uczestniczenie w próbach i odbiorach
technicznych instalacji, urządzeń technicznych i przewodów
kominowych oraz przygotowanie i udział w czynnościach odbioru gotowych
obiektów budowlanych i przekazywanie ich do użytkowania;
4) potwierdzanie
faktycznie wykonanych robót oraz usunięcia wad, a także, na
żądanie inwestora, kontrolowanie rozliczeń budowy.
Art. 26. Inspektor nadzoru
inwestorskiego ma prawo:
1) wydawać
kierownikowi budowy lub kierownikowi robót polecenia,
potwierdzone wpisem do dziennika budowy, dotyczące: usunięcia
nieprawidłowości lub zagrożeń, wykonania prób lub badań,
także wymagających odkrycia robót lub elementów
zakrytych, oraz przedstawienia ekspertyz dotyczących prowadzonych
robót budowlanych i dowodów dopuszczenia do
stosowania w budownictwie wyrobów budowlanych oraz urządzeń
technicznych;
2) żądać
od kierownika budowy lub kierownika robót dokonania poprawek
bądź ponownego wykonania wadliwie wykonanych robót, a także
wstrzymania dalszych robót budowlanych w przypadku, gdyby
ich kontynuacja mogła wywołać zagrożenie bądź spowodować
niedopuszczalną niezgodność z projektem lub pozwoleniem na budowę.
Art. 27. Przy budowie
obiektu budowlanego, wymagającego ustanowienia inspektorów
nadzoru inwestorskiego w zakresie różnych specjalności,
inwestor wyznacza jednego z nich jako koordynatora ich czynności na
budowie.
Rozdział 4
Postępowanie poprzedzające rozpoczęcie
robót budowlanych
Art. 28. 1. Roboty
budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie ostatecznej decyzji o
pozwoleniu na budowę, z zastrzeżeniem art. 29-31.
2. Stronami w postępowaniu
w sprawie pozwolenia na budowę są: inwestor oraz właściciele,
użytkownicy wieczyści lub zarządcy nieruchomości znajdujących się w
obszarze oddziaływania obiektu.
3. Przepisu art. 31
Kodeksu postępowania administracyjnego nie stosuje się w postępowaniu w
sprawie pozwolenia na budowę.
4. Przepisów
ust. 2 i 3 nie stosuje się w postępowaniu w sprawie pozwolenia na
budowę wymagającym udziału społeczeństwa zgodnie z przepisami ustawy z
dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i
jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o
ocenach oddziaływania na środowisko. W tym przypadku stosuje się
przepisy art. 44 ustawy, o której mowa w zdaniu pierwszym.
Art. 29. 1. Pozwolenia na
budowę nie wymaga budowa:
1) obiektów
gospodarczych związanych z produkcją rolną i uzupełniających zabudowę
zagrodową w ramach istniejącej działki siedliskowej:
a) parterowych
budynków gospodarczych o powierzchni zabudowy do 35 m2,
przy rozpiętości konstrukcji nie większej niż 4,80 m,
b) płyt
do składowania obornika,
c) szczelnych
zbiorników na gnojówkę lub gnojowicę o pojemności
do 25 m3,
d) naziemnych
silosów na materiały sypkie o pojemności do 30 m3
i wysokości nie większej niż 4,50 m,
e) suszarni
kontenerowych o powierzchni zabudowy do 21 m2;
2) wolno
stojących parterowych budynków gospodarczych, wiat i altan
oraz przydomowych oranżerii (ogrodów zimowych) o powierzchni
zabudowy do 25 m2, przy czym łączna liczba tych
obiektów na działce nie może przekraczać dwóch na
każde 500 m2 powierzchni działki;
3) indywidualnych
przydomowych oczyszczalni ścieków o wydajności do 7,50 m3
na dobę;
4) altan
i obiektów gospodarczych na działkach w rodzinnych ogrodach
działkowych o powierzchni zabudowy do 25 m2 w
miastach i do 35 m2 poza granicami miast oraz
wysokości do 5 m przy dachach stromych i do 4 m przy dachach płaskich;
5) wiat
przystankowych i peronowych;
6) budynków
gospodarczych o powierzchni zabudowy do 20 m2,
służących jako zaplecze do bieżącego utrzymania linii kolejowych,
położonych na terenach stanowiących własność Skarbu Państwa i będących
we władaniu zarządu kolei;
7) wolno
stojących kabin telefonicznych, szaf i słupków
telekomunikacyjnych;
8) parkometrów
z własnym zasilaniem;
9) boisk
szkolnych oraz boisk, kortów tenisowych, bieżni służących do
rekreacji;
10) miejsc
postojowych dla samochodów osobowych do 10 stanowisk
włącznie;
11) zatok
parkingowych na drogach wojewódzkich, powiatowych i
gminnych;
12) tymczasowych
obiektów budowlanych, niepołączonych trwale z gruntem i
przewidzianych do rozbiórki lub przeniesienia w inne miejsce
w terminie określonym w zgłoszeniu, o którym mowa w art. 30
ust. 1, ale nie później niż przed upływem 120 dni od dnia
rozpoczęcia budowy określonego w zgłoszeniu;
13) gospodarczych
obiektów budowlanych o powierzchni zabudowy do 35 m2,
przy rozpiętości konstrukcji nie większej niż 4,80 m, przeznaczonych
wyłącznie na cele gospodarki leśnej i położonych na gruntach leśnych
Skarbu Państwa;
14) obiektów
budowlanych piętrzących wodę i upustowych o wysokości piętrzenia
poniżej 1 m poza rzekami żeglownymi oraz poza obszarem
parków narodowych, rezerwatów przyrody i
parków krajobrazowych oraz ich otulin;
15) przydomowych
basenów i oczek wodnych o powierzchni do 30 m2;
16) pomostów
o długości całkowitej do 25 m i wysokości, liczonej od korony pomostu
do dna akwenu, do 2,50 m, służących do:
a) cumowania
niewielkich jednostek pływających, jak łodzie, kajaki, jachty,
b) uprawiania
wędkarstwa,
c) rekreacji;
17) opasek
brzegowych oraz innych sztucznych, powierzchniowych lub liniowych
umocnień brzegów rzek i potoków
górskich oraz brzegu morskiego, brzegu morskich
wód wewnętrznych, niestanowiących konstrukcji oporowych;
18) pochylni
przeznaczonych dla osób niepełnosprawnych;
19) instalacji
zbiornikowych na gaz płynny z pojedynczym zbiornikiem o pojemności do 7
m3, przeznaczonych do zasilania instalacji
gazowych w budynkach mieszkalnych jednorodzinnych;
20) przyłączy:
elektroenergetycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych, gazowych,
cieplnych i telekomunikacyjnych;
20a) telekomunikacyjnych
linii kablowych;
20b) kanalizacji
kablowej;
21) urządzeń
pomiarowych, wraz z ogrodzeniami i drogami wewnętrznymi, państwowej
służby hydrologiczno-meteorologicznej i państwowej służby
hydrogeologicznej:
a) posterunków:
wodowskazowych, meteorologicznych, opadowych oraz wód
podziemnych,
b) punktów:
obserwacyjnych stanów wód podziemnych oraz
monitoringu jakości wód podziemnych,
c) piezometrów
obserwacyjnych i obudowanych źródeł;
22) obiektów
małej architektury;
23) ogrodzeń;
24) obiektów
przeznaczonych do czasowego użytkowania w trakcie realizacji
robót budowlanych, położonych na terenie budowy, oraz
ustawianie barakowozów używanych przy wykonywaniu
robót budowlanych, badaniach geologicznych i pomiarach
geodezyjnych;
25) tymczasowych
obiektów budowlanych stanowiących wyłącznie eksponaty
wystawowe, niepełniących jakichkolwiek funkcji użytkowych, usytuowanych
na terenach przeznaczonych na ten cel;
26) znaków
geodezyjnych, a także obiektów triangulacyjnych, poza
obszarem parków narodowych i rezerwatów przyrody;
27) instalacji
telekomunikacyjnych w obrębie budynków będących w
użytkowaniu.
2. Pozwolenia na budowę
nie wymaga wykonywanie robót budowlanych polegających na:
1) remoncie
istniejących obiektów budowlanych i urządzeń budowlanych, z
wyjątkiem obiektów wpisanych do rejestru
zabytków;
2)
3)
4) dociepleniu
budynków o wysokości do 12 m;
5) utwardzeniu
powierzchni gruntu na działkach budowlanych;
6) instalowaniu
tablic i urządzeń reklamowych, z wyjątkiem usytuowanych na obiektach
wpisanych do rejestru zabytków w rozumieniu
przepisów o ochronie zabytków i opiece nad
zabytkami oraz z wyjątkiem reklam świetlnych i podświetlanych
usytuowanych poza obszarem zabudowanym w rozumieniu
przepisów o ruchu drogowym;
7)
8)
9) wykonywaniu
urządzeń melioracji wodnych szczegółowych, z wyjątkiem:
a) ziemnych
stawów hodowlanych,
b) urządzeń
melioracji wodnych szczegółowych usytuowanych w granicach
parków narodowych, rezerwatów przyrody i
parków krajobrazowych oraz ich otulin;
10) wykonywaniu
ujęć wód śródlądowych powierzchniowych o
wydajności poniżej 50 m3/h oraz obudowy ujęć
wód podziemnych;
11) przebudowie
sieci elektroenergetycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych, gazowych,
cieplnych i telekomunikacyjnych;
12) przebudowie
dróg, torów i urządzeń kolejowych;
13) wykonywaniu
podczyszczeniowych robót czerpalnych polegających na
usunięciu spłyceń dna, powstałych w czasie użytkowania
basenów i kanałów portowych oraz torów
wodnych, w stosunku do głębokości technicznych (eksploatacyjnych) i
nachyleń skarp podwodnych akwenu;
14) instalowaniu
krat na obiektach budowlanych;
15) instalowaniu
urządzeń, w tym antenowych konstrukcji wsporczych i instalacji
radiokomunikacyjnych, na obiektach budowlanych;
16) montażu
wolno stojących kolektorów słonecznych;
17) instalowaniu
kabli telekomunikacyjnych w kanalizacji kablowej.
3. Pozwolenia na budowę
wymagają przedsięwzięcia, które wymagają przeprowadzenia
oceny oddziaływania na środowisko, oraz przedsięwzięcia wymagające
przeprowadzenia oceny oddziaływania na obszar Natura 2000, zgodnie z
art. 59 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji
o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie
środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.
Art. 29a. 1. Budowa
przyłączy, o których mowa w art. 29 ust. 1 pkt 20, wymaga
sporządzenia planu sytuacyjnego na kopii aktualnej mapy zasadniczej lub
mapy jednostkowej przyjętej do państwowego zasobu geodezyjnego i
kartograficznego.
2. Do budowy, o
której mowa w ust. 1, stosuje się przepisy prawa
energetycznego albo o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym
odprowadzaniu ścieków.
3. Przepisów
ust. 1 i 2 nie stosuje się, jeżeli inwestor dokonał zgłoszenia, o
którym mowa w art. 30.
Art. 30. 1. Zgłoszenia
właściwemu organowi wymaga, z zastrzeżeniem art. 29 ust. 3:
1) budowa,
o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1-3, 5-19 i 20a-21;
1a) budowa,
o której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 20 - z zastrzeżeniem art.
29a;
2) wykonywanie
robót budowlanych, o których mowa w art. 29 ust.
2 pkt 1, 4-6 oraz 9-13;
3) budowa
ogrodzeń od strony dróg, ulic, placów,
torów kolejowych i innych miejsc publicznych oraz ogrodzeń o
wysokości powyżej 2,20 m i wykonywanie robót budowlanych
polegających na instalowaniu:
a) krat
na budynkach mieszkalnych wielorodzinnych, użyteczności publicznej i
zamieszkania zbiorowego oraz obiektach wpisanych do rejestru
zabytków,
b) urządzeń
o wysokości powyżej 3 m na obiektach budowlanych,
c)
4) budowa
obiektów małej architektury w miejscach publicznych.
2. W zgłoszeniu należy
określić rodzaj, zakres i sposób wykonywania
robót budowlanych oraz termin ich rozpoczęcia. Do zgłoszenia
należy dołączyć oświadczenie, o którym mowa w art. 32 ust. 4
pkt 2, oraz, w zależności od potrzeb, odpowiednie szkice lub rysunki, a
także pozwolenia, uzgodnienia i opinie wymagane odrębnymi przepisami. W
razie konieczności uzupełnienia zgłoszenia właściwy organ nakłada, w
drodze postanowienia, na zgłaszającego obowiązek uzupełnienia, w
określonym terminie, brakujących dokumentów, a w przypadku
ich nieuzupełnienia - wnosi sprzeciw, w drodze decyzji.
3. Do zgłoszenia budowy, o
której mowa w art. 29 ust. 1 pkt 19 i 20, należy ponadto
dołączyć projekt zagospodarowania działki lub terenu wraz z opisem
technicznym instalacji, wykonany przez projektanta posiadającego
odpowiednie uprawnienia budowlane. Projekt zagospodarowania działki lub
terenu, w przypadku budowy instalacji gazowej, o której mowa
w art. 29 ust. 1 pkt 19, powinien być uzgodniony z podmiotem właściwym
do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych.
4. W zgłoszeniu budowy, o
której mowa w ust. 1 pkt 4, należy ponadto przedstawić
projekt zagospodarowania działki lub terenu, wykonany przez projektanta
posiadającego wymagane uprawnienia budowlane.
5. Zgłoszenia, o
którym mowa w ust. 1, należy dokonać przed terminem
zamierzonego rozpoczęcia robót budowlanych. Do wykonywania
robót budowlanych można przystąpić, jeżeli w terminie 30 dni
od dnia doręczenia zgłoszenia właściwy organ nie wniesie, w drodze
decyzji, sprzeciwu i nie później niż po upływie 2 lat od
określonego w zgłoszeniu terminu ich rozpoczęcia.
5a.
6. Właściwy organ wnosi
sprzeciw, jeżeli:
1) zgłoszenie
dotyczy budowy lub wykonywania robót budowlanych objętych
obowiązkiem uzyskania pozwolenia na budowę;
2) budowa
lub wykonywanie robót budowlanych objętych zgłoszeniem
narusza ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub
inne przepisy;
3) zgłoszenie
dotyczy budowy tymczasowego obiektu budowlanego, o którym
mowa w art. 29 ust. 1 pkt 12, w miejscu, w którym taki
obiekt istnieje.
7. Właściwy organ może
nałożyć, w drodze decyzji, o której mowa w ust. 5, obowiązek
uzyskania pozwolenia na wykonanie określonego obiektu lub
robót budowlanych objętych obowiązkiem zgłoszenia, o
którym mowa w ust. 1, jeżeli ich realizacja może naruszać
ustalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub
spowodować:
1) zagrożenie
bezpieczeństwa ludzi lub mienia;
2) pogorszenie
stanu środowiska lub stanu zachowania zabytków;
3) pogorszenie
warunków zdrowotno-sanitarnych;
4) wprowadzenie,
utrwalenie bądź zwiększenie ograniczeń lub uciążliwości dla
terenów sąsiednich.
Art. 31. 1. Pozwolenia nie
wymaga rozbiórka:
1) budynków
i budowli - niewpisanych do rejestru zabytków oraz
nieobjętych ochroną konserwatorską - o wysokości poniżej 8 m, jeżeli
ich odległość od granicy działki jest nie mniejsza niż połowa
wysokości;
2) obiektów
i urządzeń budowlanych, na budowę których nie jest wymagane
pozwolenie na budowę, jeżeli nie podlegają ochronie jako zabytki.
2. Rozbiórka
obiektów budowlanych, o których mowa w ust. 1 pkt
1, wymaga uprzedniego zgłoszenia właściwemu organowi, w
którym należy określić rodzaj, zakres i sposób
wykonywania tych robót. Przepis art. 30 ust. 5 stosuje się
odpowiednio.
3. Właściwy organ może
nałożyć obowiązek uzyskania pozwolenia na rozbiórkę
obiektów, o których mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli
rozbiórka tych obiektów:
1) może
wpłynąć na pogorszenie stosunków wodnych,
warunków sanitarnych oraz stanu środowiska lub
2) wymaga
zachowania warunków, od których spełnienia może
być uzależnione prowadzenie robót związanych z
rozbiórką.
4. Właściwy organ może
żądać, ze względu na bezpieczeństwo ludzi lub mienia, przedstawienia
danych o obiekcie budowlanym lub dotyczących prowadzenia
robót rozbiórkowych.
5. Roboty zabezpieczające
i rozbiórkowe można rozpocząć przed uzyskaniem pozwolenia na
rozbiórkę lub przed ich zgłoszeniem, jeżeli mają one na celu
usunięcie bezpośredniego zagrożenia bezpieczeństwa ludzi lub mienia.
Rozpoczęcie takich robót nie zwalnia od obowiązku
bezzwłocznego uzyskania pozwolenia na rozbiórkę lub
zgłoszenia o zamierzonej rozbiórce obiektu budowlanego.
Art. 32. 1. Pozwolenie na
budowę lub rozbiórkę obiektu budowlanego może być wydane po
uprzednim:
1) przeprowadzeniu
oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko albo oceny
oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000, jeżeli jest ona
wymagana przepisami ustawy z dnia 3 października 2008 r. o
udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na
środowisko;
2) uzyskaniu
przez inwestora, wymaganych przepisami szczególnymi,
pozwoleń, uzgodnień lub opinii innych organów;
3) wyrażeniu
zgody przez ministra właściwego do spraw budownictwa, gospodarki
przestrzennej i mieszkaniowej - w przypadku budowy
gazociągów o zasięgu krajowym lub jeżeli budowa ta wynika z
umów międzynarodowych.
2. Uzgodnienie, wyrażenie
zgody lub opinii, o których mowa w ust. 1 pkt 2, powinny
nastąpić w terminie 14 dni od dnia przedstawienia proponowanych
rozwiązań. Niezajęcie przez organ stanowiska w tym terminie uznaje się
jako brak zastrzeżeń do przedstawionych rozwiązań.
3. Przepis ust. 2 nie
dotyczy przypadków, w których stanowisko powinno
być wyrażone w drodze decyzji, oraz uzgodnienia i opiniowania
przeprowadzanego w ramach oceny oddziaływania przedsięwzięcia na
środowisko albo oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura
2000.
4. Pozwolenie na budowę
może być wydane wyłącznie temu, kto:
1) złożył
wniosek w tej sprawie w okresie ważności decyzji o warunkach zabudowy i
zagospodarowania terenu, jeżeli jest ona wymagana zgodnie z przepisami
o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym;
1a) złożył
wniosek w tej sprawie w okresie ważności pozwolenia, o
którym mowa w art. 23 i art. 23a ustawy z dnia 21 marca 1991
r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji
morskiej, jeżeli jest ono wymagane;
2) złożył
oświadczenie, pod rygorem odpowiedzialności karnej, o posiadanym prawie
do dysponowania nieruchomością na cele budowlane.
4a. Nie wydaje się
pozwolenia na budowę w przypadku rozpoczęcia robót
budowlanych z naruszeniem przepisu art. 28 ust. 1.
5. Minister właściwy do
spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej określi, w
drodze rozporządzenia, wzory: wniosku o pozwolenie na budowę,
oświadczenia o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele
budowlane i decyzji o pozwoleniu na budowę.
6. Wzory wniosku i
oświadczenia, o których mowa w ust. 5, powinny obejmować w
szczególności dane osobowe lub nazwę inwestora oraz inne
informacje niezbędne do podjęcia rozstrzygnięcia w prowadzonym
postępowaniu. Wzór decyzji o pozwoleniu na budowę powinien
obejmować w szczególności określenie organu wydającego
decyzję, dane osobowe lub nazwę inwestora i innych stron postępowania
oraz inne informacje niezbędne inwestorowi do legalnego wykonywania
robót budowlanych.
Art. 33. 1. Pozwolenie na
budowę dotyczy całego zamierzenia budowlanego. W przypadku zamierzenia
budowlanego obejmującego więcej niż jeden obiekt, pozwolenie na budowę
może, na wniosek inwestora, dotyczyć wybranych obiektów lub
zespołu obiektów, mogących samodzielnie funkcjonować zgodnie
z przeznaczeniem. Jeżeli pozwolenie na budowę dotyczy wybranych
obiektów lub zespołu obiektów, inwestor jest
obowiązany przedstawić projekt zagospodarowania działki lub terenu, o
którym mowa w art. 34 ust. 3 pkt 1, dla całego zamierzenia
budowlanego.
2. Do wniosku o pozwolenie
na budowę należy dołączyć:
1) cztery
egzemplarze projektu budowlanego wraz z opiniami, uzgodnieniami,
pozwoleniami i innymi dokumentami wymaganymi przepisami
szczególnymi oraz zaświadczeniem, o którym mowa w
art. 12 ust. 7, aktualnym na dzień opracowania projektu; nie dotyczy to
uzgodnienia i opiniowania przeprowadzanego w ramach oceny oddziaływania
przedsięwzięcia na środowisko albo oceny oddziaływania przedsięwzięcia
na obszar Natura 2000;
2) oświadczenie
o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane;
3) decyzję
o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, jeżeli jest ona
wymagana zgodnie z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu
przestrzennym;
3a) pozwolenie,
o którym mowa w art. 23 i art. 23a ustawy z dnia 21 marca
1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji
morskiej, jeżeli jest ono wymagane;
4) w
przypadku obiektów zakładów górniczych
oraz obiektów usytuowanych na terenach zamkniętych i
terenach, o których mowa w art. 82 ust. 3 pkt 1,
postanowienie o uzgodnieniu z organem administracji
architektoniczno-budowlanej, o którym mowa w art. 82 ust. 2,
projektowanych rozwiązań w zakresie:
a) linii
zabudowy oraz elewacji obiektów budowlanych projektowanych
od strony dróg, ulic, placów i innych miejsc
publicznych,
b) przebiegu
i charakterystyki technicznej dróg, linii komunikacyjnych
oraz sieci uzbrojenia terenu, wyprowadzonych poza granice terenu
zamkniętego, portów morskich i przystani morskich, a także
podłączeń tych obiektów do sieci użytku publicznego.
5) w
przypadku obiektów handlowych zezwolenie, o
którym mowa w art. 3 ustawy z dnia 11 maja 2007 r.
o tworzeniu i działaniu wielkopowierzchniowych obiektów
handlowych (Dz. U. Nr 127, poz. 880).
2a. Na postanowienie, o
którym mowa w ust. 2 pkt 4, nie przysługuje zażalenie.
3. Do wniosku o pozwolenie
na budowę obiektów budowlanych:
1) których
wykonanie lub użytkowanie może stwarzać poważne zagrożenie dla
użytkowników, takich jak: obiekty energetyki jądrowej,
rafinerie, zakłady chemiczne, zapory wodne lub
2) których
projekty budowlane zawierają nowe, niesprawdzone w krajowej praktyce,
rozwiązania techniczne, nieznajdujące podstaw w przepisach i Polskich
Normach,
należy dołączyć specjalistyczną opinię wydaną przez
osobę fizyczną lub jednostkę organizacyjną wskazaną przez właściwego
ministra.
4. Do wniosku o pozwolenie
na rozbiórkę należy dołączyć:
1) zgodę
właściciela obiektu;
2) szkic
usytuowania obiektu budowlanego;
3) opis
zakresu i sposobu prowadzenia robót
rozbiórkowych;
4) opis
sposobu zapewnienia bezpieczeństwa ludzi i mienia;
5) pozwolenia,
uzgodnienia lub opinie innych organów, a także inne
dokumenty, wymagane przepisami szczególnymi; nie dotyczy to
uzgodnienia i opinii uzyskiwanych w ramach oceny oddziaływania
przedsięwzięcia na środowisko albo oceny oddziaływania przedsięwzięcia
na obszar Natura 2000;
6) w
zależności od potrzeb, projekt rozbiórki obiektu.
5. Projekt budowlany i
inne dokumenty, o których mowa w ust. 2-4, zawierające
informacje niejawne mogą być za zgodą właściwego organu przechowywane
przez inwestora.
Art. 34. 1. Projekt
budowlany powinien spełniać wymagania określone w decyzji o warunkach
zabudowy i zagospodarowania terenu, jeżeli jest ona wymagana zgodnie z
przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, lub w
pozwoleniu, o którym mowa w art. 23 i art. 23a ustawy z dnia
21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i
administracji morskiej, jeżeli jest ono wymagane.
2. Zakres i treść projektu
budowlanego powinny być dostosowane do specyfiki i charakteru obiektu
oraz stopnia skomplikowania robót budowlanych.
3. Projekt budowlany
powinien zawierać:
1) projekt
zagospodarowania działki lub terenu, sporządzony na aktualnej mapie,
obejmujący: określenie granic działki lub terenu, usytuowanie, obrys i
układy istniejących i projektowanych obiektów budowlanych,
sieci uzbrojenia terenu, sposób odprowadzania lub
oczyszczania ścieków, układ komunikacyjny i układ zieleni,
ze wskazaniem charakterystycznych elementów,
wymiarów, rzędnych i wzajemnych odległości
obiektów, w nawiązaniu do istniejącej i projektowanej
zabudowy terenów sąsiednich;
2) projekt
architektoniczno-budowlany, określający funkcję, formę i konstrukcję
obiektu budowlanego, jego charakterystykę energetyczną i ekologiczną
oraz proponowane niezbędne rozwiązania techniczne, a także materiałowe,
ukazujące zasady nawiązania do otoczenia, a w stosunku do
obiektów budowlanych, o których mowa w art. 5
ust. 1 pkt 4 - również opis dostępności dla osób
niepełnosprawnych;
3) stosownie
do potrzeb:
a) oświadczenia
właściwych jednostek organizacyjnych o zapewnieniu dostaw energii,
wody, ciepła i gazu, odbioru ścieków oraz o warunkach
przyłączenia obiektu do sieci wodociągowych, kanalizacyjnych,
cieplnych, gazowych, elektroenergetycznych, telekomunikacyjnych oraz
dróg lądowych,
b) oświadczenie
właściwego zarządcy drogi o możliwości połączenia działki z drogą
publiczną zgodnie z przepisami o drogach publicznych;
4) w
zależności od potrzeb, wyniki badań geologiczno-inżynierskich oraz
geotechniczne warunki posadowienia obiektów budowlanych.
3a. Przepisu ust. 3 pkt 1
nie stosuje się do projektu budowlanego przebudowy lub montażu obiektu
budowlanego, jeżeli, zgodnie z przepisami o zagospodarowaniu
przestrzennym, nie jest wymagane ustalenie warunków zabudowy
i zagospodarowania terenu.
3b. Przepisu ust. 3 pkt 2
nie stosuje się do projektu budowlanego budowy lub przebudowy urządzeń
budowlanych bądź podziemnych sieci uzbrojenia terenu, jeżeli całość
problematyki może być przedstawiona w projekcie zagospodarowania
działki lub terenu.
4. Projekt budowlany
podlega zatwierdzeniu w decyzji o pozwoleniu na budowę.
5. Inwestor, spełniający
warunki do uzyskania pozwolenia na budowę, może żądać wydania odrębnej
decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego, poprzedzającej wydanie
decyzji o pozwoleniu na budowę. Decyzja jest ważna przez czas w niej
oznaczony, jednak nie dłużej niż rok.
6. Minister właściwy do
spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej określi, w
drodze rozporządzenia:
1) szczegółowy
zakres i formę projektu budowlanego;
2) szczegółowe
zasady ustalania geotechnicznych warunków posadawiania
obiektów budowlanych.
Art. 35. 1. Przed wydaniem
decyzji o pozwoleniu na budowę lub odrębnej decyzji o zatwierdzeniu
projektu budowlanego właściwy organ sprawdza:
1) zgodność
projektu budowlanego z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego albo decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania
terenu w przypadku braku miejscowego planu, a także wymaganiami ochrony
środowiska, w szczególności określonymi w decyzji o
środowiskowych uwarunkowaniach, o której mowa w art. 71 ust.
1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o
środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska
oraz o ocenach oddziaływania na środowisko;
2) zgodność
projektu zagospodarowania działki lub terenu z przepisami, w tym
techniczno-budowlanymi;
3) kompletność
projektu budowlanego i posiadanie wymaganych opinii, uzgodnień,
pozwoleń i sprawdzeń oraz informacji dotyczącej bezpieczeństwa i
ochrony zdrowia, o której mowa w art. 20 ust. 1 pkt 1b, a
także zaświadczenia, o którym mowa w art. 12 ust. 7;
4) wykonanie
- w przypadku obowiązku sprawdzenia projektu, o którym mowa
w art. 20 ust. 2, także sprawdzenie projektu - przez osobę posiadającą
wymagane uprawnienia budowlane i legitymującą się aktualnym na dzień
opracowania projektu - lub jego sprawdzenia - zaświadczeniem, o
którym mowa w art. 12 ust. 7.
2.
3. W razie stwierdzenia
naruszeń, w zakresie określonym w ust. 1, właściwy organ nakłada
postanowieniem obowiązek usunięcia wskazanych nieprawidłowości,
określając termin ich usunięcia, a po jego bezskutecznym upływie wydaje
decyzję o odmowie zatwierdzenia projektu i udzielenia pozwolenia na
budowę.
4. W razie spełnienia
wymagań określonych w ust. 1 oraz w art. 32 ust. 4, właściwy organ nie
może odmówić wydania decyzji o pozwoleniu na budowę.
5. Właściwy organ wydaje
decyzję o odmowie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielenia
pozwolenia na budowę, jeżeli na terenie, którego dotyczy
projekt zagospodarowania działki lub terenu, znajduje się obiekt
budowlany, w stosunku do którego orzeczono nakaz
rozbiórki.
6. W przypadku gdy
właściwy organ nie wyda decyzji w sprawie pozwolenia na budowę w
terminie 65 dni od dnia złożenia wniosku o wydanie takiej decyzji,
organ wyższego stopnia wymierza temu organowi, w drodze postanowienia,
na które przysługuje zażalenie, karę w wysokości 500 zł za
każdy dzień zwłoki. Wpływy z kar stanowią dochód budżetu
państwa.
6a. Przepisu ust. 6 nie
stosuje się do pozwolenia na budowę wydawanego dla przedsięwzięcia
podlegającego ocenie oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko albo
ocenie oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000.
7. Karę uiszcza się w
terminie 14 dni od dnia doręczenia postanowienia, o którym
mowa w ust. 6. W przypadku nieuiszczenia kary, o której mowa
w ust. 6, podlega ona ściągnięciu w trybie przepisów o
postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
8. Do terminu, o
którym mowa w ust. 6, nie wlicza się terminów
przewidzianych w przepisach prawa do dokonania określonych czynności,
okresów zawieszenia postępowania oraz okresów
opóźnień spowodowanych z winy strony, albo z przyczyn
niezależnych od organu.
Art. 35a. 1. W przypadku
wniesienia skargi do sądu administracyjnego na decyzję o pozwoleniu na
budowę wstrzymanie wykonania tej decyzji na wniosek skarżącego sąd może
uzależnić od złożenia przez skarżącego kaucji na zabezpieczenie
roszczeń inwestora z powodu wstrzymania wykonania decyzji.
2. W przypadku uznania
skargi za słuszną w całości lub w części kaucja podlega zwrotowi.
3. W przypadku oddalenia
skargi kaucję przeznacza się na zaspokojenie roszczeń inwestora.
4. W sprawach kaucji
stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania cywilnego o
zabezpieczeniu roszczeń.
Art. 36. 1. W decyzji o
pozwoleniu na budowę właściwy organ, w razie potrzeby:
1) określa
szczególne warunki zabezpieczenia terenu budowy i
prowadzenia robót budowlanych;
2) określa
czas użytkowania tymczasowych obiektów budowlanych;
3) określa
terminy rozbiórki:
a) istniejących
obiektów budowlanych nieprzewidzianych do dalszego
użytkowania,
b) tymczasowych
obiektów budowlanych;
4) określa
szczegółowe wymagania dotyczące nadzoru na budowie;
5) zamieszcza
informację o obowiązkach i warunkach, wynikających z art. 54 lub art.
55;
6)
2.
Art. 36a. 1. Istotne
odstąpienie od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych
warunków pozwolenia na budowę jest dopuszczalne jedynie po
uzyskaniu decyzji o zmianie pozwolenia na budowę.
2. Właściwy organ uchyla
decyzje o pozwoleniu na budowę, w przypadku wydania decyzji, o
której mowa w art. 51 ust. 1 pkt 3.
3. W postępowaniu w
sprawie zmiany decyzji o pozwoleniu na budowę, przepisy art. 32-35
stosuje się odpowiednio do zakresu tej zmiany.
4.
5. Nieistotne odstąpienie
od zatwierdzonego projektu budowlanego lub innych warunków
pozwolenia na budowę nie wymaga uzyskania decyzji o zmianie pozwolenia
na budowę i jest dopuszczalne, o ile nie dotyczy:
1) zakresu
objętego projektem zagospodarowania działki lub terenu,
2) charakterystycznych
parametrów obiektu budowlanego: kubatury, powierzchni
zabudowy, wysokości, długości, szerokości i liczby kondygnacji,
3)
4)
5) zapewnienia
warunków niezbędnych do korzystania z tego obiektu przez
osoby niepełnosprawne,
6) zmiany
zamierzonego sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części,
7) ustaleń
miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o
warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu
oraz nie wymaga uzyskania opinii, uzgodnień, pozwoleń i
innych dokumentów, wymaganych przepisami
szczególnymi.
6. Projektant dokonuje
kwalifikacji zamierzonego odstąpienia oraz jest obowiązany zamieścić w
projekcie budowlanym odpowiednie informacje (rysunek i opis) dotyczące
odstąpienia, o którym mowa w ust. 5.
Art. 37. 1. Decyzja o
pozwoleniu na budowę wygasa, jeżeli budowa nie została rozpoczęta przed
upływem 3 lat od dnia, w którym decyzja ta stała się
ostateczna lub budowa została przerwana na czas dłuższy niż 3 lata.
2. Rozpoczęcie albo
wznowienie budowy, w przypadkach określonych w ust. 1, art. 36a ust. 2
albo w razie stwierdzenia nieważności bądź uchylenia decyzji o
pozwoleniu na budowę, może nastąpić po wydaniu nowej decyzji o
pozwoleniu na budowę, o której mowa w art. 28, albo decyzji
o pozwoleniu na wznowienie robót budowlanych, o
której mowa w art. 51 ust. 4.
Art. 38. 1. Decyzję o
pozwoleniu na budowę właściwy organ przesyła niezwłocznie
wójtowi, burmistrzowi, prezydentowi miasta albo organowi,
który wydał decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania
terenu, decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach, o której
mowa w art. 71 ust. 1 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o
udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na
środowisko, lub pozwolenie, o którym mowa w art. 23 i 23a
ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich Rzeczypospolitej
Polskiej i administracji morskiej.
2. Właściwy organ prowadzi
rejestr decyzji o pozwoleniu na budowę oraz przechowuje zatwierdzone
projekty budowlane, a także inne dokumenty objęte pozwoleniem na
budowę, co najmniej przez okres istnienia obiektu budowlanego, z
zastrzeżeniem ust. 3.
3. Właściwy organ w
decyzji o pozwoleniu na budowę obiektu budowlanego na terenie
zamkniętym niezbędnym na cele obronności lub bezpieczeństwa państwa
może wyrazić zgodę, aby zatwierdzony projekt budowlany, a także inne
dokumenty objęte pozwoleniem na budowę zawierające informacje niejawne
przechowywane były przez użytkownika obiektu budowlanego.
4. Przepisy ustawy z dnia
3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego
ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach
oddziaływania na środowisko wskazują przypadki, gdy informacje o
wydanych decyzjach o pozwoleniu na budowę podaje się do publicznej
wiadomości oraz gdy dane o tych decyzjach zamieszcza się w publicznie
dostępnych wykazach.
Art. 39. 1. Prowadzenie
robót budowlanych przy obiekcie budowlanym wpisanym do
rejestru zabytków lub na obszarze wpisanym do rejestru
zabytków wymaga, przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na
budowę, uzyskania pozwolenia na prowadzenie tych robót,
wydanego przez właściwego wojewódzkiego konserwatora
zabytków.
2. Pozwolenie na
rozbiórkę obiektu budowlanego wpisanego do rejestru
zabytków może być wydane po uzyskaniu decyzji Generalnego
Konserwatora Zabytków działającego w imieniu ministra
właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego o
skreśleniu tego obiektu z rejestru zabytków.
3. W stosunku do
obiektów budowlanych oraz obszarów niewpisanych
do rejestru zabytków, a ujętych w gminnej ewidencji
zabytków, pozwolenie na budowę lub rozbiórkę
obiektu budowlanego wydaje właściwy organ w uzgodnieniu z
wojewódzkim konserwatorem zabytków.
4. Wojewódzki
konserwator zabytków jest obowiązany zająć stanowisko w
sprawie wniosku o pozwolenie na budowę lub rozbiórkę
obiektów budowlanych, o których mowa w ust. 3, w
terminie 30 dni od dnia jego doręczenia. Niezajęcie stanowiska w tym
terminie uznaje się jako brak zastrzeżeń do przedstawionych we wniosku
rozwiązań projektowych.
Art. 39a. Budowa obiektu
budowlanego, tymczasowego obiektu budowlanego i urządzenia budowlanego
na obszarze Pomnika Zagłady lub jego strefy ochronnej w rozumieniu
ustawy z dnia 7 maja 1999 r. o ochronie terenów byłych
hitlerowskich obozów zagłady (Dz. U. Nr 41, poz. 412, z
późn. zm.) wymaga, przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na
budowę, uzyskania zgody właściwego wojewody.
Art. 40. 1. Organ,
który wydał decyzję określoną w art. 28, jest obowiązany, za
zgodą strony, na rzecz której decyzja została wydana, do
przeniesienia tej decyzji na rzecz innego podmiotu, jeżeli przyjmuje on
wszystkie warunki zawarte w tej decyzji oraz złoży oświadczenie, o
którym mowa w art. 32 ust. 4 pkt 2.
2. Przepis ust. 1 stosuje
się odpowiednio do decyzji o pozwoleniu na wznowienie robót
budowlanych, o której mowa w art. 51 ust. 4.
3. Stronami w postępowaniu
o przeniesienie decyzji o pozwoleniu na budowę lub o pozwoleniu na
wznowienie robót budowlanych są jedynie podmioty, między
którymi ma być dokonane przeniesienie decyzji.
Art. 40a. Ilekroć w
przepisach niniejszego rozdziału jest mowa o decyzji o warunkach
zabudowy i zagospodarowania terenu, rozumie się przez to także decyzję
o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej w rozumieniu ustawy z dnia 28
marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 16, poz. 94,
z późn. zm.).
Rozdział 5
Budowa i oddawanie do użytku obiektów
budowlanych
Art. 41. 1. Rozpoczęcie
budowy następuje z chwilą podjęcia prac przygotowawczych na terenie
budowy.
2. Pracami
przygotowawczymi są:
1) wytyczenie
geodezyjne obiektów w terenie;
2) wykonanie
niwelacji terenu;
3) zagospodarowanie
terenu budowy wraz z budową tymczasowych obiektów;
4) wykonanie
przyłączy do sieci infrastruktury technicznej na potrzeby budowy.
3. Prace przygotowawcze
mogą być wykonywane tylko na terenie objętym pozwoleniem na budowę lub
zgłoszeniem.
4. Inwestor jest
obowiązany zawiadomić o zamierzonym terminie rozpoczęcia
robót budowlanych, na które jest wymagane
pozwolenie na budowę, właściwy organ oraz projektanta sprawującego
nadzór nad zgodnością realizacji budowy z projektem, co
najmniej na 7 dni przed ich rozpoczęciem, dołączając na piśmie:
1) oświadczenie
kierownika budowy (robót), stwierdzające sporządzenie planu
bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz przyjęcie obowiązku kierowania
budową (robotami budowlanymi), a także zaświadczenie, o
którym mowa w art. 12 ust. 7;
2) w
przypadku ustanowienia nadzoru inwestorskiego - oświadczenie inspektora
nadzoru inwestorskiego, stwierdzające przyjęcie obowiązku pełnienia
nadzoru inwestorskiego nad danymi robotami budowlanymi, a także
zaświadczenie, o którym mowa w art. 12 ust. 7;
3) informację
zawierającą dane zamieszczone w ogłoszeniu, o którym mowa w
art. 42 ust. 2 pkt 2.
5. Rozpoczęcie dostaw
energii, wody, ciepła lub gazu na potrzeby budowy może nastąpić jedynie
po okazaniu wymaganego pozwolenia na budowę lub zgłoszenia.
Art. 42. 1. Inwestor jest
obowiązany zapewnić: objęcie kierownictwa budowy (rozbiórki)
lub określonych robót budowlanych oraz nadzór nad
robotami przez osobę posiadającą uprawnienia budowlane w odpowiedniej
specjalności.
2. Kierownik budowy
(robót) jest obowiązany:
1) prowadzić
dziennik budowy lub rozbiórki;
2) umieścić
na budowie lub rozbiórce, w widocznym miejscu, tablicę
informacyjną oraz ogłoszenie zawierające dane dotyczące bezpieczeństwa
pracy i ochrony zdrowia; nie dotyczy to budowy obiektów
służących obronności i bezpieczeństwu państwa oraz obiektów
liniowych;
3) odpowiednio
zabezpieczyć teren budowy (rozbiórki).
3. Przepisów
ust. 1 i 2 nie stosuje się do budowy lub rozbiórki
obiektów, dla których nie jest wymagane
pozwolenie na budowę, z wyjątkiem budowy, o której mowa w
art. 29 ust. 1 pkt 19. Właściwy organ może wyłączyć, w drodze decyzji,
stosowanie tych przepisów również w stosunku do
innych obiektów, jeżeli jest to uzasadnione nieznacznym
stopniem skomplikowania robót budowlanych lub innymi ważnymi
względami.
3a. Ogłoszenie, o
którym mowa w ust. 2 pkt 2, stosuje się do budowy lub
rozbiórki, na której przewiduje się prowadzenie
robót budowlanych trwających dłużej niż 30 dni roboczych i
jednoczesne zatrudnienie co najmniej 20 pracowników albo na
których planowany zakres robót przekracza 500
osobodni.
4. Przy prowadzeniu
robót budowlanych, do kierowania którymi jest
wymagane przygotowanie zawodowe w specjalności techniczno-budowlanej
innej niż posiada kierownik budowy, inwestor jest obowiązany zapewnić
ustanowienie kierownika robót w danej specjalności.
Art. 43. 1. Obiekty
budowlane wymagające pozwolenia na budowę oraz obiekty, o
których mowa w art. 29 ust. 1 pkt 20, podlegają geodezyjnemu
wyznaczeniu w terenie, a po ich wybudowaniu - geodezyjnej
inwentaryzacji powykonawczej, obejmującej położenie ich na gruncie.
2. Właściwy organ może
nałożyć obowiązek stosowania przepisu ust. 1 również w
stosunku do obiektów budowlanych wymagających zgłoszenia.
3. Obiekty lub elementy
obiektów budowlanych, ulegające zakryciu, wymagające
inwentaryzacji, o której mowa w ust. 1, podlegają
inwentaryzacji przed ich zakryciem.
4. Minister właściwy do
spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej określi, w
drodze rozporządzenia, rodzaje i zakres opracowań
geodezyjno-kartograficznych oraz czynności geodezyjnych obowiązujących
w budownictwie.
Art. 44. 1. Inwestor jest
obowiązany bezzwłocznie zawiadomić właściwy organ o zmianie:
1) kierownika
budowy lub robót,
2) inspektora
nadzoru inwestorskiego,
3) projektanta
sprawującego nadzór autorski,
podając, od kiedy nastąpiła zmiana.
2. Do zawiadomienia należy
dołączyć oświadczenia osób, wymienionych w ust. 1, o
przejęciu obowiązków.
Art. 45. 1. Dziennik
budowy stanowi urzędowy dokument przebiegu robót budowlanych
oraz zdarzeń i okoliczności zachodzących w toku wykonywania
robót i jest wydawany odpłatnie przez właściwy organ.
2. Przed rozpoczęciem
robót budowlanych należy dokonać w dzienniku budowy wpisu
osób, którym zostało powierzone kierownictwo,
nadzór i kontrola techniczna robót budowlanych.
Osoby te są obowiązane potwierdzić podpisem przyjęcie powierzonych im
funkcji.
3. Przepisy ust. 1 i 2
stosuje się odpowiednio do prowadzenia dzienników: montażu i
rozbiórki.
4. Minister właściwy do
spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej określi, w
drodze rozporządzenia, sposób prowadzenia
dzienników budowy, montażu i rozbiórki oraz osoby
upoważnione do dokonywania w nich wpisów, a także dane,
jakie powinna zawierać tablica informacyjna oraz ogłoszenie zawierające
dane dotyczące bezpieczeństwa i ochrony zdrowia.
5. W rozporządzeniu, o
którym mowa w ust. 4, określa się w
szczególności:
1) kształt
i wymiary tablicy informacyjnej oraz napisów na niej
umieszczonych;
2) formę
ogłoszenia;
3) miejsce
umieszczenia tablicy informacyjnej oraz ogłoszenia;
4) zakres
danych osobowych uczestników procesu budowlanego i
pełnionych przez nich funkcji w dziedzinie bezpieczeństwa pracy i
ochrony zdrowia;
5) informacje
dotyczące decyzji o pozwoleniu na budowę;
6) informacje
dotyczące podmiotów wykonujących roboty budowlane, w tym
imię lub imiona i nazwisko lub nazwę i adres;
7) przewidywane
terminy rozpoczęcia i zakończenia wykonywania robót
budowlanych oraz maksymalną liczbę pracowników zatrudnionych
na budowie;
8) informacje
dotyczące telefonów alarmowych.
Art. 46. Kierownik budowy
(rozbiórki), a jeżeli jego ustanowienie nie jest wymagane -
inwestor, jest obowiązany przez okres wykonywania robót
budowlanych przechowywać dokumenty stanowiące podstawę ich wykonania, a
także oświadczenie dotyczące wyrobów budowlanych jednostkowo
zastosowanych w obiekcie budowlanym, o których mowa w art.
10 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o wyrobach budowlanych,
oraz udostępniać te dokumenty przedstawicielom uprawnionych
organów.
Art. 47. 1. Jeżeli do
wykonania prac przygotowawczych lub robót budowlanych jest
niezbędne wejście do sąsiedniego budynku, lokalu lub na teren
sąsiedniej nieruchomości, inwestor jest obowiązany przed rozpoczęciem
robót uzyskać zgodę właściciela sąsiedniej nieruchomości,
budynku lub lokalu (najemcy) na wejście oraz uzgodnić z nim
przewidywany sposób, zakres i terminy korzystania z tych
obiektów, a także ewentualną rekompensatę z tego tytułu.
2. W razie nieuzgodnienia
warunków, o których mowa w ust. 1, właściwy organ
- na wniosek inwestora - w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku,
rozstrzyga, w drodze decyzji, o niezbędności wejścia do sąsiedniego
budynku, lokalu lub na teren sąsiedniej nieruchomości. W przypadku
uznania zasadności wniosku inwestora, właściwy organ określa
jednocześnie granice niezbędnej potrzeby oraz warunki korzystania z
sąsiedniego budynku, lokalu lub nieruchomości.
3. Inwestor, po
zakończeniu robót, o których mowa w ust. 1, jest
obowiązany naprawić szkody powstałe w wyniku korzystania z sąsiedniej
nieruchomości, budynku lub lokalu - na zasadach określonych w Kodeksie
cywilnym.
4. Zajęcie, na potrzeby
budowy, pasa drogowego lub jego części może nastąpić po spełnieniu
wymagań określonych w odrębnych przepisach.
Art. 48. 1. Właściwy organ
nakazuje, z zastrzeżeniem ust. 2, w drodze decyzji,
rozbiórkę obiektu budowlanego, lub jego części, będącego w
budowie albo wybudowanego bez wymaganego pozwolenia na budowę.
2. Jeżeli budowa, o
której mowa w ust. 1:
1) jest
zgodna z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, a w
szczególności:
a) ustaleniami
obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo
b) ustaleniami
ostatecznej decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w
przypadku braku obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego,
2) nie
narusza przepisów, w tym techniczno-budowlanych, w zakresie
uniemożliwiającym doprowadzenie obiektu budowlanego lub jego części do
stanu zgodnego z prawem
- właściwy organ wstrzymuje postanowieniem prowadzenie
robót budowlanych.
3. W postanowieniu, o
którym mowa w ust. 2, ustala się wymagania dotyczące
niezbędnych zabezpieczeń budowy oraz nakłada obowiązek przedstawienia,
w wyznaczonym terminie:
1) zaświadczenia
wójta, burmistrza albo prezydenta miasta o zgodności budowy
z ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego albo ostatecznej decyzji o warunkach zabudowy i
zagospodarowania terenu, w przypadku braku obowiązującego planu
zagospodarowania przestrzennego;
2) dokumentów,
o których mowa w art. 33 ust. 2 pkt 1, 2 i 4 oraz ust. 3; do
projektu architektoniczno-budowlanego nie stosuje się przepisu art. 20
ust. 3 pkt 2.
4. W przypadku
niespełnienia w wyznaczonym terminie obowiązków, o
których mowa w ust. 3, stosuje się przepis ust. 1.
5. Przedłożenie w
wyznaczonym terminie dokumentów, o których mowa w
ust. 3, traktuje się jak wniosek o zatwierdzenie projektu budowlanego i
pozwolenie na wznowienie robót budowlanych, jeżeli budowa
nie została zakończona.
Art. 49. 1. Właściwy
organ, przed wydaniem decyzji w sprawie zatwierdzenia projektu
budowlanego i udzielenia pozwolenia na wznowienie robót
budowlanych, bada:
1) zgodność
projektu zagospodarowania działki lub terenu z przepisami o planowaniu
i zagospodarowaniu przestrzennym, a w szczególności z
ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego,
2) kompletność
projektu budowlanego i posiadanie wymaganych opinii, uzgodnień,
pozwoleń i sprawdzeń,
3) wykonanie
projektu budowlanego przez osobę posiadającą wymagane uprawnienia
budowlane
- oraz, w drodze postanowienia, ustala wysokość opłaty
legalizacyjnej. Na postanowienie przysługuje zażalenie.
2. Do opłaty
legalizacyjnej stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące kar, o
których mowa w art. 59f ust. 1, z tym że stawka opłaty
podlega pięćdziesięciokrotnemu podwyższeniu.
3. W przypadku
stwierdzenia naruszeń, w zakresie określonym w ust. 1, właściwy organ
nakłada postanowieniem obowiązek usunięcia wskazanych nieprawidłowości,
w określonym terminie, a po jego bezskutecznym upływie wydaje decyzję,
o której mowa w art. 48 ust. 1. Decyzję tę wydaje się
również w przypadku nieuiszczenia w terminie opłaty
legalizacyjnej.
4. W razie spełnienia
wymagań, określonych w ust. 1, właściwy organ wydaje decyzję:
1) o
zatwierdzeniu projektu budowlanego i pozwoleniu na wznowienie
robót;
2) o
zatwierdzeniu projektu budowlanego, jeżeli budowa została zakończona.
4a. Decyzje, o
których mowa w ust. 4, mogą być wydane po uprzednim
przeprowadzeniu oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko albo
oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000, jeżeli jest
ona wymagana przepisami ustawy z dnia 3 października 2008 r. o
udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na
środowisko.
5. W decyzji, o
której mowa w ust. 4, nakłada się obowiązek uzyskania
decyzji o pozwoleniu na użytkowanie.
Art. 49a. 1. W przypadku
uchylenia w postępowaniu odwoławczym decyzji, o której mowa
w art. 49 ust. 4, i wydania decyzji, o której mowa w art. 48
ust. 1, opłata legalizacyjna podlega zwrotowi, z zastrzeżeniem ust. 2,
w terminie 30 dni od dnia stwierdzenia wykonania rozbiórki.
2. Jeżeli wykonanie
decyzji o nakazie rozbiórki obiektu budowlanego odbywa się w
trybie wykonania zastępczego, o którym mowa w przepisach o
postępowaniu egzekucyjnym w administracji, opłatę legalizacyjną zalicza
się w poczet kosztów wykonania zastępczego.
Art. 49b. 1. Właściwy
organ nakazuje, z zastrzeżeniem ust. 2, w drodze decyzji,
rozbiórkę obiektu budowlanego, lub jego części, będącego w
budowie albo wybudowanego bez wymaganego zgłoszenia bądź pomimo
wniesienia sprzeciwu przez właściwy organ.
2. Jeżeli budowa, o
której mowa w ust. 1, jest zgodna z przepisami o planowaniu
i zagospodarowaniu przestrzennym, a w szczególności
ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego albo, w przypadku jego braku, ostatecznej decyzji o
warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu oraz nie narusza
przepisów, w tym techniczno-budowlanych, właściwy organ
wstrzymuje postanowieniem - gdy budowa nie została zakończona -
prowadzenie robót budowlanych oraz nakłada na inwestora
obowiązek przedłożenia w terminie 30 dni:
1) dokumentów,
o których mowa w art. 30 ust. 2 albo art. 30 ust. 2 i 3,
albo art. 30 ust. 2 i 4;
2) projektu
zagospodarowania działki lub terenu;
3) zaświadczenia
wójta, burmistrza albo prezydenta miasta o zgodności budowy
z ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego albo ostatecznej decyzji o warunkach zabudowy i
zagospodarowania terenu, w przypadku braku obowiązującego planu
zagospodarowania przestrzennego.
3. W przypadku
niespełnienia obowiązku, o którym mowa w ust. 2, stosuje się
przepis ust. 1.
4. Jeżeli zachodzą
okoliczności, o których mowa w ust. 2, właściwy organ, w
drodze postanowienia, ustala wysokość opłaty legalizacyjnej. Na
postanowienie przysługuje zażalenie.
5. Do opłaty
legalizacyjnej stosuje się odpowiednio przepisy art. 59g, z tym że
wysokość opłaty w przypadku budowy, o której mowa w:
1) art.
29 ust. 1 pkt 7-11, 14, 15, 17 i 18 oraz w art. 30 ust. 1 pkt 3 i 4 -
wynosi 2 500 zł;
2) art.
29 ust. 1 pkt 1-3, 5, 6, 12, 13, 16 i 19-21 - wynosi 5 000 zł.
6. Właściwy organ, w
przypadku gdy budowa nie została zakończona, po wniesieniu opłaty, o
której mowa w ust. 5, zezwala, w drodze postanowienia, na
dokończenie budowy.
7. W przypadku
nieuiszczenia w terminie opłaty legalizacyjnej właściwy organ wydaje
decyzję, o której mowa w ust. 1.
Art. 50. 1. W przypadkach
innych niż określone w art. 48 ust. 1 lub w art. 49b ust. 1 właściwy
organ wstrzymuje postanowieniem prowadzenie robót
budowlanych wykonywanych:
1) bez
wymaganego pozwolenia na budowę albo zgłoszenia lub
2) w
sposób mogący spowodować zagrożenie bezpieczeństwa ludzi lub
mienia bądź zagrożenie środowiska, lub
3) na
podstawie zgłoszenia z naruszeniem art. 30 ust. 1, lub
4) w
sposób istotnie odbiegający od ustaleń i warunków
określonych w pozwoleniu na budowę bądź w przepisach.
2. W postanowieniu o
wstrzymaniu robót budowlanych należy:
1) podać
przyczynę wstrzymania robót;
2) ustalić
wymagania dotyczące niezbędnych zabezpieczeń.
3. W postanowieniu o
wstrzymaniu robót budowlanych można nałożyć obowiązek
przedstawienia, w terminie 30 dni od dnia doręczenia postanowienia,
inwentaryzacji wykonanych robót budowlanych lub odpowiednich
ocen technicznych bądź ekspertyz.
4. Postanowienie o
wstrzymaniu robót budowlanych traci ważność po upływie 2
miesięcy od dnia doręczenia, chyba że w tym terminie zostanie wydana
decyzja, o której mowa w art. 50a pkt 2 albo w art. 51 ust.
1.
5. Na postanowienie o
wstrzymaniu robót budowlanych służy zażalenie.
Art. 50a. Właściwy organ w
przypadku wykonywania robót budowlanych - pomimo wstrzymania
ich wykonywania postanowieniem:
1) o
którym mowa w art. 48 ust. 2 oraz w art. 49b ust. 2 -
nakazuje, w drodze decyzji, rozbiórkę obiektu budowlanego
lub jego części;
2) o
którym mowa w art. 50 ust. 1 - nakazuje, w drodze decyzji,
rozbiórkę części obiektu budowlanego wykonanego po
doręczeniu postanowienia albo doprowadzenie obiektu budowlanego do
stanu poprzedniego.
Art. 51. 1. Przed upływem
2 miesięcy od dnia wydania postanowienia, o którym mowa w
art. 50 ust. 1, właściwy organ w drodze decyzji:
1) nakazuje
zaniechanie dalszych robót budowlanych bądź
rozbiórkę obiektu budowlanego lub jego części, bądź
doprowadzenie obiektu do stanu poprzedniego albo
2) nakłada
obowiązek wykonania określonych czynności lub robót
budowlanych w celu doprowadzenia wykonywanych robót
budowlanych do stanu zgodnego z prawem, określając termin ich
wykonania, albo
3) w
przypadku istotnego odstąpienia od zatwierdzonego projektu budowlanego
lub innych warunków pozwolenia na budowę - nakłada,
określając termin wykonania, obowiązek sporządzenia i przedstawienia
projektu budowlanego zamiennego, uwzględniającego zmiany wynikające z
dotychczas wykonanych robót budowlanych oraz - w razie
potrzeby - wykonania określonych czynności lub robót
budowlanych w celu doprowadzenia wykonywanych robót
budowlanych do stanu zgodnego z prawem; przepisy dotyczące projektu
budowlanego stosuje się odpowiednio do zakresu tych zmian.
2. W przypadku wydania
nakazu, o którym mowa w art. 50a pkt 2, decyzje, o
których mowa w ust. 1 pkt 2 lub 3, wydaje się po wykonaniu
obowiązku określonego w tym nakazie.
3. Po upływie terminu lub
na wniosek inwestora, właściwy organ sprawdza wykonanie obowiązku, o
którym mowa w ust. 1 pkt 2, i wydaje decyzję:
1) o
stwierdzeniu wykonania obowiązku albo
2) w
przypadku niewykonania obowiązku - nakazującą zaniechanie dalszych
robót budowlanych bądź rozbiórkę obiektu lub jego
części, bądź doprowadzenie obiektu do stanu poprzedniego.
4. Po upływie terminu lub
na wniosek inwestora, właściwy organ sprawdza wykonanie obowiązku, o
którym mowa w ust. 1 pkt 3, i wydaje decyzję w sprawie
zatwierdzenia projektu budowlanego i pozwolenia na wznowienie
robót budowlanych albo - jeżeli budowa została zakończona -
o zatwierdzeniu projektu budowlanego zamiennego. W decyzji tej nakłada
się obowiązek uzyskania decyzji o pozwoleniu na użytkowanie.
5. W przypadku
niewykonania w terminie obowiązku, o którym mowa w ust. 1
pkt 3, właściwy organ wydaje decyzję nakazującą zaniechanie dalszych
robót budowlanych bądź rozbiórkę obiektu lub jego
części, bądź doprowadzenie obiektu do stanu poprzedniego.
6. Przepisów
ust. 4 i 5 dotyczących pozwolenia na użytkowanie nie stosuje się do
robót budowlanych innych niż budowa bądź przebudowa obiektu
budowlanego lub jego części.
7. Przepisy ust. 1 pkt 1 i
2 oraz ust. 3 stosuje się odpowiednio, jeżeli roboty budowlane, w
przypadkach innych niż określone w art. 48 albo w art. 49b, zostały
wykonane w sposób, o którym mowa w art. 50 ust.
1.
Art. 52. Inwestor,
właściciel lub zarządca obiektu budowlanego jest obowiązany na
swój koszt dokonać czynności nakazanych w decyzji, o
której mowa w art. 48, art. 49b, art. 50a oraz art. 51.
Art. 53. Przepis art. 52
stosuje się również do obiektów budowlanych,
podlegających rozbiórce w terminach, o których
mowa w art. 36 ust. 1 pkt 3.
Art. 54. Do użytkowania
obiektu budowlanego, na którego wzniesienie jest wymagane
pozwolenie na budowę, można przystąpić, z zastrzeżeniem art. 55 i 57,
po zawiadomieniu właściwego organu o zakończeniu budowy, jeżeli organ
ten, w terminie 21 dni od dnia doręczenia zawiadomienia, nie zgłosi
sprzeciwu w drodze decyzji.
Art. 55. Przed
przystąpieniem do użytkowania obiektu budowlanego należy uzyskać
ostateczną decyzję o pozwoleniu na użytkowanie, jeżeli:
1) na
wzniesienie obiektu budowlanego jest wymagane pozwolenie na budowę i
jest on zaliczony do kategorii V, IX-XVIII, XX, XXII, XXIV, XXVII-XXX,
o których mowa w załączniku do ustawy;
2) zachodzą
okoliczności, o których mowa w art. 49 ust. 5 albo art. 51
ust. 4;
3) przystąpienie
do użytkowania obiektu budowlanego ma nastąpić przed wykonaniem
wszystkich robót budowlanych.
Art. 55a. Minister
właściwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej
określi, w drodze rozporządzenia, metodologie obliczania
charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części
budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową, o
którym mowa w art. 5 ust. 3 oraz sposób
sporządzania i wzór świadectw ich charakterystyki
energetycznej uwzględniając w szczególności: dane ilościowe
i wskaźniki charakterystyki energetycznej budynku i lokalu
mieszkalnego, dane osoby wykonującej świadectwo charakterystyki
energetycznej oraz niezbędne dane osobowe właściciela budynku lub
lokalu mieszkalnego, mając na uwadze poprawność wykonywania świadectw
charakterystyki energetycznej.
Art. 56. 1. Inwestor, w
stosunku do którego nałożono obowiązek uzyskania pozwolenia
na użytkowanie obiektu budowlanego, jest obowiązany zawiadomić, zgodnie
z właściwością wynikającą z przepisów
szczególnych, organy:
1)
2) Państwowej
Inspekcji Sanitarnej,
3)
4) Państwowej
Straży Pożarnej
- o zakończeniu budowy obiektu budowlanego i zamiarze
przystąpienia do jego użytkowania. Organy zajmują stanowisko w sprawie
zgodności wykonania obiektu budowlanego z projektem budowlanym.
2. Niezajęcie stanowiska
przez organy, wymienione w ust. 1, w terminie 14 dni od dnia otrzymania
zawiadomienia, traktuje się jak niezgłoszenie sprzeciwu lub uwag.
Art. 57. 1. Do
zawiadomienia o zakończeniu budowy obiektu budowlanego lub wniosku o
udzielenie pozwolenia na użytkowanie inwestor jest obowiązany dołączyć:
1) oryginał
dziennika budowy;
2) oświadczenie
kierownika budowy:
a) o
zgodności wykonania obiektu budowlanego z projektem budowlanym i
warunkami pozwolenia na budowę oraz przepisami,
b) o
doprowadzeniu do należytego stanu i porządku terenu budowy, a także - w
razie korzystania - drogi, ulicy, sąsiedniej nieruchomości, budynku lub
lokalu;
3) oświadczenie
o właściwym zagospodarowaniu terenów przyległych, jeżeli
eksploatacja wybudowanego obiektu jest uzależniona od ich odpowiedniego
zagospodarowania;
4) protokoły
badań i sprawdzeń;
5) inwentaryzację
geodezyjną powykonawczą;
6) potwierdzenie,
zgodnie z odrębnymi przepisami, odbioru wykonanych przyłączy;
7) kopię
świadectwa charakterystyki energetycznej budynku, z zastrzeżeniem art.
5 ust. 7.
2. W razie zmian
nieodstępujących w sposób istotny od zatwierdzonego projektu
lub warunków pozwolenia na budowę, dokonanych podczas
wykonywania robót, do zawiadomienia, o którym
mowa w ust. 1, należy dołączyć kopie rysunków wchodzących w
skład zatwierdzonego projektu budowlanego, z naniesionymi zmianami, a w
razie potrzeby także uzupełniający opis. W takim przypadku
oświadczenie, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 lit. a, powinno
być potwierdzone przez projektanta i inspektora nadzoru inwestorskiego,
jeżeli został ustanowiony.
3. Inwestor jest
obowiązany dołączyć do wniosku, o którym mowa w ust. 1,
oświadczenia o braku sprzeciwu lub uwag ze strony organów
wymienionych w art. 56.
4. Inwestor jest
obowiązany uzupełnić dokumenty wymienione w ust. 1-3, jeżeli, w wyniku
ich sprawdzenia przez właściwy organ, okaże się, że są one niekompletne
lub posiadają braki i nieścisłości.
5.
6. Wniosek o udzielenie
pozwolenia na użytkowanie stanowi wezwanie właściwego organu do
przeprowadzenia obowiązkowej kontroli, o której mowa w art.
59a.
7. W przypadku
stwierdzenia przystąpienia do użytkowania obiektu budowlanego lub jego
części z naruszeniem przepisów art. 54 i 55, właściwy organ
wymierza karę z tytułu nielegalnego użytkowania obiektu budowlanego. Do
kary tej stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące kar, o
których mowa w art. 59f ust. 1, z tym że stawka opłaty
podlega dziesięciokrotnemu podwyższeniu.
8. Po zakończeniu
postępowania w sprawie zawiadomienia o zakończeniu budowy obiektu
budowlanego albo udzieleniu pozwolenia na użytkowanie, właściwy organ
zwraca bezzwłocznie inwestorowi dokumenty, o których mowa w
ust. 1 pkt 1, 4 i 5.
Art. 58.
Art. 59. 1. Właściwy organ
wydaje decyzję w sprawie pozwolenia na użytkowanie obiektu budowlanego
po przeprowadzeniu obowiązkowej kontroli, o której mowa w
art. 59a.
2. Właściwy organ może w
pozwoleniu na użytkowanie obiektu budowlanego określić warunki
użytkowania tego obiektu albo uzależnić jego użytkowanie od wykonania,
w oznaczonym terminie, określonych robót budowlanych.
3. Jeżeli właściwy organ
stwierdzi, że obiekt budowlany spełnia warunki, określone w ust. 1,
pomimo niewykonania części robót wykończeniowych lub innych
robót budowlanych związanych z obiektem, w wydanym
pozwoleniu na użytkowanie może określić termin wykonania tych
robót.
4. Przepisu ust. 3 nie
stosuje się do instalacji i urządzeń służących ochronie środowiska.
4a. Inwestor jest
obowiązany zawiadomić właściwy organ o zakończeniu robót
budowlanych prowadzonych, po przystąpieniu do użytkowania obiektu
budowlanego, na podstawie pozwolenia na użytkowanie.
5. Właściwy organ, z
zastrzeżeniem ust. 2 i 3, odmawia wydania pozwolenia na użytkowanie
obiektu budowlanego w przypadku niespełnienia wymagań określonych w
ust. 1 i w art. 57 ust. 1-4. Przepisy art. 51 stosuje się odpowiednio.
6. Decyzję o pozwoleniu na
użytkowanie obiektu budowlanego właściwy organ przesyła niezwłocznie
organowi, który wydał decyzję o warunkach zabudowy i
zagospodarowania terenu lub pozwolenie, o którym mowa w art.
23 i art. 23a ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o obszarach morskich
Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej.
7. Stroną w postępowaniu w
sprawie pozwolenia na użytkowanie jest wyłącznie inwestor.
Art. 59a. 1. Właściwy
organ przeprowadza, na wezwanie inwestora, obowiązkową kontrolę budowy
w celu stwierdzenia prowadzenia jej zgodnie z ustaleniami i warunkami
określonymi w pozwoleniu na budowę.
2. Kontrola, o
której mowa w ust. 1, obejmuje sprawdzenie:
1) zgodności
obiektu budowlanego z projektem zagospodarowania działki lub terenu;
2) zgodności
obiektu budowlanego z projektem architektoniczno-budowlanym, w
zakresie:
a) charakterystycznych
parametrów technicznych: kubatury, powierzchni zabudowy,
wysokości, długości, szerokości i liczby kondygnacji,
b) wykonania
widocznych elementów nośnych układu konstrukcyjnego obiektu
budowlanego,
c) geometrii
dachu (kąt nachylenia, wysokość kalenicy i układ połaci dachowych),
d) wykonania
urządzeń budowlanych,
e) zasadniczych
elementów wyposażenia budowlano-instalacyjnego,
zapewniających użytkowanie obiektu zgodnie z przeznaczeniem,
f) zapewnienia
warunków niezbędnych do korzystania z tego obiektu przez
osoby niepełnosprawne, w szczególności poruszające się na
wózkach inwalidzkich - w stosunku do obiektu użyteczności
publicznej i budynku mieszkalnego wielorodzinnego;
3) wyrobów
budowlanych szczególnie istotnych dla bezpieczeństwa
konstrukcji i bezpieczeństwa pożarowego;
4) w
przypadku nałożenia w pozwoleniu na budowę obowiązku
rozbiórki istniejących obiektów budowlanych
nieprzewidzianych do dalszego użytkowania lub tymczasowych
obiektów budowlanych - wykonania tego obowiązku, jeżeli
upłynął termin rozbiórki określony w pozwoleniu;
5) uporządkowania
terenu budowy.
Art. 59b.
Art. 59c. 1. Właściwy
organ przeprowadza obowiązkową kontrolę przed upływem 21 dni od dnia
doręczenia wezwania inwestora. O terminie obowiązkowej kontroli organ
zawiadamia inwestora w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.
2. Inwestor jest
obowiązany uczestniczyć w obowiązkowej kontroli w wyznaczonym terminie.
Art. 59d. 1. Właściwy
organ, po przeprowadzeniu obowiązkowej kontroli, sporządza
protokół w trzech egzemplarzach. Jeden egzemplarz protokołu
doręcza się inwestorowi bezzwłocznie po przeprowadzeniu kontroli, drugi
egzemplarz przekazuje się organowi wyższego stopnia, a trzeci pozostaje
we właściwym organie.
1a. Dopuszcza się
przekazanie protokołu organowi wyższego stopnia w formie
elektronicznej. W takim przypadku sporządza się dwa egzemplarze
protokołu.
2. Protokół, o
którym mowa w ust. 1, przechowuje się przez okres istnienia
obiektu budowlanego.
3. Minister właściwy do
spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej określi, w
drodze rozporządzenia, wzór protokołu obowiązkowej kontroli.
4. Wzór
protokołu powinien obejmować w szczególności informacje
dotyczące danych osobowych osób uczestniczących w kontroli
oraz informacje niezbędne do ustalenia przebiegu i wyniku
przeprowadzonej kontroli, w tym: adres i kategorię obiektu budowlanego,
ustalenia dotyczące zgodności wykonania obiektu budowlanego z
zatwierdzonym projektem budowlanym i innymi warunkami określonymi w
pozwoleniu na budowę.
Art. 59e. Obowiązkową
kontrolę budowy lub obiektu budowlanego może przeprowadzać, z
upoważnienia właściwego organu nadzoru budowlanego, wyłącznie osoba
zatrudniona w tym organie i posiadająca uprawnienia budowlane.
Art. 59f. 1. W przypadku
stwierdzenia w trakcie obowiązkowej kontroli nieprawidłowości w
zakresie, o którym mowa w art. 59a ust. 2, wymierza się karę
stanowiącą iloczyn stawki opłaty (s), współczynnika
kategorii obiektu budowlanego (k) i współczynnika wielkości
obiektu budowlanego (w).
2. Stawka opłaty (s)
wynosi 500 zł.
3. Kategorie
obiektów, współczynnik kategorii obiektu oraz
współczynnik wielkości obiektu określa załącznik do ustawy.
4. W przypadku gdy w skład
obiektu budowlanego, z wyjątkiem budynku mieszkalnego jednorodzinnego,
wchodzą części odpowiadające różnym kategoriom, karę stanowi
suma kar obliczonych dla różnych kategorii.
5. W przypadku
stwierdzenia nieprawidłowości w zakresie, o którym mowa w
art. 59a ust. 2, karę oblicza się odrębnie za każdą stwierdzoną
nieprawidłowość. Karę stanowi suma tak obliczonych kar.
6. W przypadku wymierzenia
kary właściwy organ, w drodze decyzji, odmawia wydania pozwolenia na
użytkowanie i przeprowadza, w odpowiednim zakresie, postępowanie, o
którym mowa w art. 51.
Art. 59g. 1. Karę, o
której mowa w art. 59f ust. 1, właściwy organ wymierza w
drodze postanowienia, na które przysługuje zażalenie. Wpływy
z kar stanowią dochód budżetu państwa.
2. Wymierzoną karę wnosi
się w terminie 7 dni od dnia doręczenia postanowienia, o
którym mowa w ust. 1, w kasie właściwego urzędu
wojewódzkiego lub na rachunek bankowy tego urzędu.
3. W przypadku
nieuiszczenia kary w terminie podlega ona ściągnięciu w trybie
przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
4. Uprawnionym do żądania
wykonania w drodze egzekucji administracyjnej obowiązków, o
których mowa w ust. 3, jest wojewoda.
5. Do kar, o
których mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy
działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz.
U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60, z późn. zm.), z tym że
uprawnienia organu podatkowego, z wyjątkiem określonego w ust. 1,
przysługują wojewodzie.
6. Organ właściwy do
wydania, zmiany, uchylenia lub stwierdzenia nieważności postanowienia
niezwłocznie przesyła kopię wydanego postanowienia właściwemu
wojewodzie.
Art. 60. Inwestor, oddając
do użytkowania obiekt budowlany, przekazuje właścicielowi lub zarządcy
obiektu dokumentację budowy i dokumentację powykonawczą. Przekazaniu
podlegają również inne dokumenty i decyzje dotyczące
obiektu, a także, w razie potrzeby, instrukcje obsługi i eksploatacji:
obiektu, instalacji i urządzeń związanych z tym obiektem.
Rozdział 6
Utrzymanie obiektów budowlanych
Art. 61. Właściciel lub
zarządca obiektu budowlanego jest obowiązany:
1) utrzymywać
i użytkować obiekt zgodnie z zasadami, o których mowa w art.
5 ust. 2;
2) zapewnić,
dochowując należytej staranności, bezpieczne użytkowanie obiektu w
razie wystąpienia czynników zewnętrznych odziaływujących na
obiekt, związanych z działaniem człowieka lub sił natury, takich jak:
wyładowania atmosferyczne, wstrząsy sejsmiczne, silne wiatry,
intensywne opady atmosferyczne, osuwiska ziemi, zjawiska lodowe na
rzekach i morzu oraz jeziorach i zbiornikach wodnych, pożary lub
powodzie, w wyniku których następuje uszkodzenie obiektu
budowlanego lub bezpośrednie zagrożenie takim uszkodzeniem, mogące
spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia
lub środowiska.
Art. 62. 1. Obiekty
budowlane powinny być w czasie ich użytkowania poddawane przez
właściciela lub zarządcę kontroli:
1) okresowej,
co najmniej raz w roku, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego:
a) elementów
budynku, budowli i instalacji narażonych na szkodliwe wpływy
atmosferyczne i niszczące działania czynników występujących
podczas użytkowania obiektu,
b) instalacji
i urządzeń służących ochronie środowiska,
c) instalacji
gazowych oraz przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i
wentylacyjnych);
2) okresowej,
co najmniej raz na 5 lat, polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego
i przydatności do użytkowania obiektu budowlanego, estetyki obiektu
budowlanego oraz jego otoczenia; kontrolą tą powinno być objęte
również badanie instalacji elektrycznej i piorunochronnej w
zakresie stanu sprawności połączeń, osprzętu, zabezpieczeń i
środków ochrony od porażeń, oporności izolacji
przewodów oraz uziemień instalacji i aparatów;
3) okresowej
w zakresie, o którym mowa w pkt 1, co najmniej dwa razy w
roku, w terminach do 31 maja oraz do 30 listopada, w przypadku
budynków o powierzchni zabudowy przekraczającej 2 000 m2
oraz innych obiektów budowlanych o powierzchni dachu
przekraczającej 1 000 m2; osoba dokonująca
kontroli jest obowiązana bezzwłocznie pisemnie zawiadomić właściwy
organ o przeprowadzonej kontroli;
4) bezpiecznego
użytkowania obiektu każdorazowo w przypadku wystąpienia okoliczności, o
których mowa w art. 61 pkt 2;
5) okresowej,
polegającej na sprawdzeniu stanu technicznego kotłów, z
uwzględnieniem efektywności energetycznej kotłów oraz ich
wielkości do potrzeb użytkowych:
a) co
najmniej raz na 2 lata - opalanych nieodnawialnym paliwem ciekłym lub
stałym o efektywnej nominalnej wydajności ponad 100 kW,
b) co
najmniej raz na 4 lata - opalanych nieodnawialnym paliwem ciekłym lub
stałym o efektywnej nominalnej wydajności 20 kW do 100 kW oraz
kotłów opalanych gazem;
6) okresowej,
co najmniej raz na 5 lat, polegającej na ocenie efektywności
energetycznej zastosowanych urządzeń chłodniczych w systemach
klimatyzacji, ich wielkości w stosunku do wymagań użytkowych o mocy
chłodniczej nominalnej większej niż 12 kW.
1a. W trakcie kontroli, o
której mowa w ust. 1, należy dokonać sprawdzenia wykonania
zaleceń z poprzedniej kontroli.
1b. Instalacje ogrzewcze z
kotłami o efektywnej nominalnej wydajności powyżej 20 kW użytkowanymi
co najmniej 15 lat, licząc od daty zamieszczonej na tabliczce
znamionowej kotła, powinny być poddane przez właściciela lub zarządcę
obiektu budowlanego jednorazowej kontroli obejmującej ocenę
efektywności energetycznej i doboru wielkości kotła, a także ocenę
parametrów instalacji oraz dostosowania do funkcji, jaką ma
ona spełniać. Kontrolę tę przeprowadza się w roku następnym po roku, w
którym upłynęło 15 lat użytkowania kotła, a kontrolę
kotłów, które z dniem 31 grudnia 2009 r.
użytkowane są już ponad 15 lat, przeprowadza się do dnia 31 grudnia
2010 r.
2. Obowiązek kontroli, o
której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, nie obejmuje właścicieli
i zarządców:
1) budynków
mieszkalnych jednorodzinnych;
2) obiektów
budowlanych:
a) budownictwa
zagrodowego i letniskowego,
b) wymienionych
w art. 29 ust. 1.
3. Właściwy organ - w
razie stwierdzenia nieodpowiedniego stanu technicznego obiektu
budowlanego lub jego części, mogącego spowodować zagrożenie: życia lub
zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia bądź środowiska - nakazuje
przeprowadzenie kontroli, o której mowa w ust. 1, a także
może żądać przedstawienia ekspertyzy stanu technicznego obiektu lub
jego części.
4. Kontrole, o
których mowa w ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 5-6a,
przeprowadzają osoby posiadające uprawnienia budowlane w odpowiedniej
specjalności.
5. Kontrole stanu
technicznego instalacji elektrycznych, piorunochronnych, gazowych i
urządzeń chłodniczych, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. c,
pkt 2 i pkt 6 oraz ust. 1b, mogą przeprowadzać osoby posiadające
kwalifikacje wymagane przy wykonywaniu dozoru nad eksploatacją
urządzeń, instalacji oraz sieci energetycznych i gazowych.
6. Kontrolę stanu
technicznego przewodów kominowych, o której mowa
w ust. 1 pkt 1 lit. c, powinny przeprowadzać:
1) osoby
posiadające kwalifikacje mistrza w rzemiośle kominiarskim - w
odniesieniu do przewodów dymowych oraz grawitacyjnych
przewodów spalinowych i wentylacyjnych;
2) osoby
posiadające uprawnienia budowlane odpowiedniej specjalności - w
odniesieniu do przewodów kominowych, o których
mowa w pkt 1, oraz do kominów przemysłowych,
kominów wolno stojących oraz kominów lub
przewodów kominowych, w których ciąg kominowy
jest wymuszony pracą urządzeń mechanicznych.
6a. Kontrolę stanu
technicznego i stanu bezpieczeństwa budowli piętrzących mogą
przeprowadzać także upoważnieni pracownicy państwowej służby do spraw
bezpieczeństwa budowli piętrzących.
7. Szczegółowy
zakres kontroli niektórych budowli oraz obowiązek
przeprowadzania ich częściej, niż zostało to ustalone w ust. 1, może
być określony w rozporządzeniu, o którym mowa w art. 7 ust.
3 pkt 2.
Art. 63. 1. Właściciel lub
zarządca obiektu budowlanego jest obowiązany przechowywać przez okres
istnienia obiektu dokumenty, o których mowa w art. 60, oraz
opracowania projektowe i dokumenty techniczne robót
budowlanych wykonywanych w obiekcie w toku jego użytkowania.
2. W przypadku opracowania
świadectwa charakterystyki energetycznej budynku o powierzchni
użytkowej przekraczającej 1000 m2,
który jest zajmowany przez organy administracji publicznej
lub w którym świadczone są usługi znacznej liczbie
osób, jak dworce, lotniska, muzea, hale wystawiennicze,
świadectwo charakterystyki energetycznej powinno być umieszczone w
widocznym miejscu w budynku.
3. Właściciel budynku, z
zastrzeżeniem art. 5 ust. 7, jest obowiązany zapewnić sporządzenie
świadectwa charakterystyki energetycznej budynku, jeżeli:
1) upłynął
termin ważności świadectwa charakterystyki energetycznego budynku;
2) w
wyniku przebudowy lub remontu budynku, uległa zmianie jego
charakterystyka energetyczna.
Art. 63a.
Art. 64. 1. Właściciel lub
zarządca jest obowiązany prowadzić dla każdego budynku oraz obiektu
budowlanego niebędącego budynkiem, którego projekt jest
objęty obowiązkiem sprawdzenia, o którym mowa w art. 20 ust.
2, książkę obiektu budowlanego, stanowiącą dokument przeznaczony do
zapisów dotyczących przeprowadzanych badań i kontroli stanu
technicznego, remontów i przebudowy, w okresie użytkowania
obiektu budowlanego.
2. Obowiązek prowadzenia
książki obiektu budowlanego, o którym mowa w ust. 1, nie
obejmuje właścicieli i zarządców:
1) budynków
mieszkalnych jednorodzinnych;
2) obiektów
budowlanych:
a) budownictwa
zagrodowego i letniskowego,
b) wymienionych
w art. 29 ust. 1;
3) dróg
lub obiektów mostowych, jeżeli prowadzą książkę drogi lub
książkę obiektu mostowego na podstawie przepisów o drogach
publicznych.
3. Protokoły z kontroli
obiektu budowlanego, oceny i ekspertyzy dotyczące jego stanu
technicznego, świadectwo charakterystyki energetycznej oraz dokumenty,
o których mowa w art. 63, powinny być dołączone do książki
obiektu budowlanego.
4. Minister właściwy do
spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej określi, w
drodze rozporządzenia, wzór książki obiektu budowlanego i
sposób jej prowadzenia.
Art. 65. Właściciel lub
zarządca obiektu budowlanego jest obowiązany udostępniać dokumenty, o
których mowa w art. 64 ust. 3, przedstawicielom właściwego
organu oraz innych jednostek organizacyjnych i organów
upoważnionych do kontroli utrzymania obiektów budowlanych we
właściwym stanie technicznym oraz do kontroli przestrzegania
przepisów obowiązujących w budownictwie.
Art. 66. 1. W przypadku
stwierdzenia, że obiekt budowlany:
1) może
zagrażać życiu lub zdrowiu ludzi, bezpieczeństwu mienia bądź środowiska
albo
2) jest
użytkowany w sposób zagrażający życiu lub zdrowiu ludzi,
bezpieczeństwu mienia lub środowisku, albo
3) jest
w nieodpowiednim stanie technicznym, albo
4) powoduje
swym wyglądem oszpecenie otoczenia
- właściwy organ nakazuje, w drodze decyzji, usunięcie
stwierdzonych nieprawidłowości, określając termin wykonania tego
obowiązku.
2. W decyzji, o
której mowa w ust. 1 pkt 1-3, właściwy organ może zakazać
użytkowania obiektu budowlanego lub jego części do czasu usunięcia
stwierdzonych nieprawidłowości. Decyzja o zakazie użytkowania obiektu,
jeżeli występują okoliczności, o których mowa w ust. 1 pkt 1
i 2, podlega natychmiastowemu wykonaniu i może być ogłoszona ustnie.
Art. 67. 1. Jeżeli
nieużytkowany lub niewykończony obiekt budowlany nie nadaje się do
remontu, odbudowy lub wykończenia, właściwy organ wydaje decyzję
nakazującą właścicielowi lub zarządcy rozbiórkę tego obiektu
i uporządkowanie terenu oraz określającą terminy przystąpienia do tych
robót i ich zakończenia.
2. Przepisu ust. 1 nie
stosuje się do obiektów budowlanych wpisanych do rejestru
zabytków.
3. W stosunku do
obiektów budowlanych niewpisanych do rejestru
zabytków, a objętych ochroną konserwatorską na podstawie
miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, decyzję, o
której mowa w ust. 1, właściwy organ wydaje po uzgodnieniu z
wojewódzkim konserwatorem zabytków.
4. Wojewódzki
konserwator zabytków jest obowiązany zająć stanowisko w
terminie 30 dni. Niezajęcie stanowiska w tym terminie uznaje się za
uzgodnienie.
Art. 68. W razie
stwierdzenia potrzeby opróżnienia w całości lub w części
budynku przeznaczonego na pobyt ludzi, bezpośrednio grożącego
zawaleniem, właściwy organ jest obowiązany:
1) nakazać,
w drodze decyzji, na podstawie protokołu oględzin, właścicielowi lub
zarządcy obiektu budowlanego opróżnienie bądź wyłączenie w
określonym terminie całości lub części budynku z użytkowania;
2) przesłać
decyzję, o której mowa w pkt 1, obowiązanemu do zapewnienia
lokali zamiennych na podstawie odrębnych przepisów;
3) zarządzić:
a) umieszczenie
na budynku zawiadomienia o stanie zagrożenia bezpieczeństwa ludzi lub
mienia oraz o zakazie jego użytkowania,
b) wykonanie
doraźnych zabezpieczeń i usunięcie zagrożenia bezpieczeństwa ludzi lub
mienia, z określeniem, technicznie uzasadnionych, terminów
ich wykonania.
Art. 69. 1. W razie
konieczności niezwłocznego podjęcia działań mających na celu usunięcie
niebezpieczeństwa dla ludzi lub mienia, właściwy organ zapewni, na
koszt właściciela lub zarządcy obiektu budowlanego, zastosowanie
niezbędnych środków zabezpieczających.
2. Do zastosowania, na
koszt właściciela lub zarządcy, środków przewidzianych w
ust. 1 są upoważnione również organy Policji i Państwowej
Straży Pożarnej. O podjętych działaniach organy te powinny niezwłocznie
zawiadomić właściwy organ.
Art. 70. 1. Właściciel,
zarządca lub użytkownik obiektu budowlanego, na których
spoczywają obowiązki w zakresie napraw, określone w przepisach
odrębnych bądź umowach, są obowiązani w czasie lub bezpośrednio po
przeprowadzonej kontroli, o której mowa w art. 62 ust. 1,
usunąć stwierdzone uszkodzenia oraz uzupełnić braki, które
mogłyby spowodować zagrożenie życia lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa
mienia bądź środowiska, a w szczególności katastrofę
budowlaną, pożar, wybuch, porażenie prądem elektrycznym albo zatrucie
gazem.
2. Obowiązek, o
którym mowa w ust. 1, powinien być potwierdzony w protokole
z kontroli obiektu budowlanego. Osoba dokonująca kontroli jest
obowiązana bezzwłocznie przesłać kopię tego protokołu do właściwego
organu. Właściwy organ, po otrzymaniu kopii protokołu, przeprowadza
bezzwłocznie kontrolę obiektu budowlanego w celu potwierdzenia
usunięcia stwierdzonych uszkodzeń oraz uzupełnienia braków,
o których mowa w ust. 1.
Art. 71. 1. Przez zmianę
sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części rozumie się w
szczególności:
1)
2) podjęcie
bądź zaniechanie w obiekcie budowlanym lub jego części działalności
zmieniającej warunki: bezpieczeństwa pożarowego, powodziowego, pracy,
zdrowotne, higieniczno-sanitarne, ochrony środowiska bądź wielkość lub
układ obciążeń.
2. Zmiana sposobu
użytkowania obiektu budowlanego lub jego części wymaga zgłoszenia
właściwemu organowi. W zgłoszeniu należy określić dotychczasowy i
zamierzony sposób użytkowania obiektu budowlanego lub jego
części. Do zgłoszenia należy dołączyć:
1) opis
i rysunek określający usytuowanie obiektu budowlanego w stosunku do
granic nieruchomości i innych obiektów budowlanych
istniejących lub budowanych na tej i sąsiednich nieruchomościach, z
oznaczeniem części obiektu budowlanego, w której zamierza
się dokonać zmiany sposobu użytkowania;
2) zwięzły
opis techniczny, określający rodzaj i charakterystykę obiektu
budowlanego oraz jego konstrukcję, wraz z danymi techniczno-użytkowymi,
w tym wielkościami i rozkładem obciążeń, a w razie potrzeby,
również danymi technologicznymi;
3) oświadczenie,
o którym mowa w art. 32 ust. 4 pkt 2;
4) zaświadczenie
wójta, burmistrza albo prezydenta miasta o zgodności
zamierzonego sposobu użytkowania obiektu budowlanego z ustaleniami
obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo
ostateczną decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, w
przypadku braku obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego;
5) w
przypadku zmiany sposobu użytkowania, o której mowa w ust. 1
pkt 2 - ekspertyzę techniczną, wykonaną przez osobę posiadającą
uprawnienia budowlane bez ograniczeń w odpowiedniej specjalności;
6) w
zależności od potrzeb - pozwolenia, uzgodnienia lub opinie wymagane
odrębnymi przepisami.
3. W razie konieczności
uzupełnienia zgłoszenia właściwy organ nakłada na zgłaszającego, w
drodze postanowienia, obowiązek uzupełnienia, w określonym terminie,
brakujących dokumentów, a w przypadku ich nieuzupełnienia,
wnosi sprzeciw w drodze decyzji.
4. Zgłoszenia, o
którym mowa w ust. 2, należy dokonać przed dokonaniem zmiany
sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części. Zmiana sposobu
użytkowania może nastąpić, jeżeli w terminie 30 dni, od dnia doręczenia
zgłoszenia, właściwy organ, nie wniesie sprzeciwu w drodze decyzji i
nie później niż po upływie 2 lat od doręczenia zgłoszenia.
4a.
5. Właściwy organ wnosi
sprzeciw, jeżeli zamierzona zmiana sposobu użytkowania obiektu
budowlanego lub jego części:
1) wymaga
wykonania robót budowlanych, objętych obowiązkiem uzyskania
pozwolenia na budowę;
2) narusza
ustalenia obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania
przestrzennego albo decyzji o warunkach budowy i zagospodarowania
terenu, w przypadku braku obowiązującego miejscowego planu
zagospodarowania przestrzennego;
3) może
spowodować niedopuszczalne:
a) zagrożenia
bezpieczeństwa ludzi lub mienia,
b) pogorszenie
stanu środowiska lub stanu zachowania zabytków,
c) pogorszenie
warunków zdrowotno-sanitarnych,
d) wprowadzenie,
utrwalenie bądź zwiększenie ograniczeń lub uciążliwości dla
terenów sąsiednich.
6. Jeżeli zamierzona
zmiana sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części wymaga
wykonania robót budowlanych:
1) objętych
obowiązkiem uzyskania pozwolenia na budowę - rozstrzygnięcie w sprawie
zmiany sposobu użytkowania następuje w decyzji o pozwoleniu na budowę;
2) objętych
obowiązkiem zgłoszenia - do zgłoszenia, o którym mowa w ust.
2, stosuje się odpowiednio przepisy art. 30 ust. 2-4.
7. Dokonanie zgłoszenia, o
którym mowa w ust. 2, po zmianie sposobu użytkowania obiektu
budowlanego lub jego części nie wywołuje skutków prawnych.
Art. 71a. 1. W razie
zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części bez
wymaganego zgłoszenia, właściwy organ, w drodze postanowienia:
1) wstrzymuje
użytkowanie obiektu budowlanego lub jego części;
2) nakłada
obowiązek przedstawienia w wyznaczonym terminie dokumentów,
o których mowa w art. 71 ust. 2.
2. Po upływie terminu lub
na wniosek zobowiązanego, właściwy organ sprawdza wykonanie obowiązku,
o którym mowa w ust. 1 pkt 2, i - w przypadku stwierdzenia
jego wykonania - w drodze postanowienia ustala wysokość opłaty
legalizacyjnej. Na postanowienie przysługuje zażalenie.
3. Do opłaty
legalizacyjnej stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące kar, o
których mowa w art. 59f ust. 1, z tym że stawka opłaty
podlega dziesięciokrotnemu podwyższeniu.
4. W przypadku
niewykonania w terminie obowiązku, o którym mowa w ust. 1,
albo dalszego użytkowania obiektu budowlanego lub jego części, pomimo
jego wstrzymania, albo zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego
lub jego części, pomimo wniesienia sprzeciwu, o którym mowa
w art. 71 ust. 3-5, właściwy organ, w drodze decyzji, nakazuje
przywrócenie poprzedniego sposobu użytkowania obiektu
budowlanego lub jego części.
Art. 72. 1. Minister
właściwy do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej
określi, w drodze rozporządzenia, warunki i tryb postępowania w
sprawach rozbiórek, o których mowa w art. 67.
2. Minister właściwy do
spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej określi, w
drodze rozporządzenia, sposób i warunki przeprowadzania oraz
tryb postępowania w sprawach rozbiórek obiektów
budowlanych, wykonywanych metodą wybuchową.
3. W rozporządzeniu, o
którym mowa w ust. 1, należy określić czynności właściwego
organu prowadzącego postępowanie w sprawie rozbiórki oraz
obowiązki nakładane na właściciela lub zarządcę obiektu budowlanego
oraz warunki ich wykonania, mając na uwadze, że obowiązki te powinny
być technicznie uzasadnione i nie powodować nadmiernego obciążenia
właściciela lub zarządcy.
Rozdział 7
Katastrofa budowlana
Art. 73. 1. Katastrofą
budowlaną jest niezamierzone, gwałtowne zniszczenie obiektu budowlanego
lub jego części, a także konstrukcyjnych elementów
rusztowań, elementów urządzeń formujących, ścianek
szczelnych i obudowy wykopów.
2. Nie jest katastrofą
budowlaną:
1) uszkodzenie
elementu wbudowanego w obiekt budowlany, nadającego się do naprawy lub
wymiany;
2) uszkodzenie
lub zniszczenie urządzeń budowlanych związanych z budynkami;
3) awaria
instalacji.
Art. 74. Postępowanie
wyjaśniające w sprawie przyczyn katastrofy budowlanej prowadzi właściwy
organ nadzoru budowlanego.
Art. 75. 1. W razie
katastrofy budowlanej w budowanym, rozbieranym lub użytkowanym obiekcie
budowlanym, kierownik budowy (robót), właściciel, zarządca
lub użytkownik jest obowiązany:
1) zorganizować
doraźną pomoc poszkodowanym i przeciwdziałać rozszerzaniu się
skutków katastrofy;
2) zabezpieczyć
miejsce katastrofy przed zmianami uniemożliwiającymi prowadzenie
postępowania, o którym mowa w art. 74;
3) niezwłocznie
zawiadomić o katastrofie:
a) właściwy
organ,
b) właściwego
miejscowo prokuratora i Policję,
c) inwestora,
inspektora nadzoru inwestorskiego i projektanta obiektu budowlanego,
jeżeli katastrofa nastąpiła w trakcie budowy,
d) inne
organy lub jednostki organizacyjne zainteresowane przyczynami lub
skutkami katastrofy z mocy szczególnych
przepisów.
2. Przepisu ust. 1 pkt 2
nie stosuje się do czynności mających na celu ratowanie życia lub
zabezpieczenie przed rozszerzaniem się skutków katastrofy. W
tych przypadkach należy szczegółowo opisać stan po
katastrofie oraz zmiany w nim wprowadzone, z oznaczeniem miejsc ich
wprowadzenia na szkicach i, w miarę możliwości, na fotografiach.
Art. 76. 1. Organ, o
którym mowa w art. 74, po otrzymaniu zawiadomienia o
katastrofie budowlanej jest obowiązany:
1) niezwłocznie
powołać komisję w celu ustalenia przyczyn i okoliczności katastrofy
oraz zakresu czynności niezbędnych do likwidacji zagrożenia
bezpieczeństwa ludzi lub mienia;
2) niezwłocznie
zawiadomić o katastrofie budowlanej właściwy organ nadzoru budowlanego
wyższego stopnia oraz Głównego Inspektora Nadzoru
Budowlanego.
2. W skład komisji, o
której mowa w ust. 1 pkt 1, wchodzą: przedstawiciel
właściwego organu jako przewodniczący, przedstawiciele innych
zainteresowanych lub właściwych rzeczowo organów
administracji rządowej, przedstawiciele samorządu terytorialnego, a
także, w miarę potrzeby, rzeczoznawcy lub inne osoby posiadające
wymagane kwalifikacje zawodowe.
3. Do udziału w
czynnościach komisji mogą być wezwani:
1) inwestor,
właściciel lub zarządca oraz użytkownik obiektu budowlanego;
2) projektant,
przedstawiciel wykonawcy i producenta wyrobów budowlanych;
3) osoby
odpowiedzialne za nadzór nad wykonywanymi robotami
budowlanymi.
4. Organ, o
którym mowa w art. 74, może nakazać właścicielowi lub
zarządcy, w drodze decyzji, zabezpieczenie miejsca katastrofy oraz
obiektu budowlanego, który uległ katastrofie, uporządkowanie
terenu lub wykonanie innych niezbędnych czynności i robót
budowlanych. Decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu i może być
ogłoszona ustnie. W razie niewykonania lub nadmiernej zwłoki w
wykonaniu decyzji przez właściciela lub zarządcę obiektu budowlanego,
organ zapewni jej wykonanie na koszt i ryzyko zobowiązanego.
Art. 77. Organy, o
których mowa w art. 76 ust. 1 pkt 2, mogą przejąć
prowadzenie postępowania wyjaśniającego przyczyny i okoliczności
powstania katastrofy budowlanej.
Art. 78. 1. Po zakończeniu
prac komisji właściwy organ niezwłocznie wydaje decyzję określającą
zakres i termin wykonania niezbędnych robót w celu
uporządkowania terenu katastrofy i zabezpieczenia obiektu budowlanego
do czasu wykonania robót doprowadzających obiekt do stanu
właściwego.
2. Organ, o
którym mowa w ust. 1, może zlecić na koszt inwestora,
właściciela lub zarządcy obiektu budowlanego sporządzenie ekspertyzy,
jeżeli jest to niezbędne do wydania decyzji lub do ustalenia przyczyn
katastrofy.
Art. 79. Inwestor,
właściciel lub zarządca obiektu budowlanego po zakończeniu
postępowania, o którym mowa w art. 78, jest obowiązany
podjąć niezwłocznie działania niezbędne do usunięcia skutków
katastrofy budowlanej.
Rozdział 8
Organy administracji architektoniczno-budowlanej i
nadzoru budowlanego
Art. 80. 1. Zadania
administracji architektoniczno-budowlanej wykonują, z zastrzeżeniem
ust. 3 i 4, następujące organy:
1) starosta;
2) wojewoda;
3) Główny
Inspektor Nadzoru Budowlanego.
2. Zadania nadzoru
budowlanego wykonują, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4,
następujące organy:
1) powiatowy
inspektor nadzoru budowlanego;
2) wojewoda
przy pomocy wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego
jako kierownika wojewódzkiego nadzoru budowlanego,
wchodzącego w skład zespolonej administracji wojewódzkiej;
3) Główny
Inspektor Nadzoru Budowlanego.
3.
4. Administrację
architektoniczno-budowlaną i nadzór budowlany w dziedzinie
górnictwa sprawują organy określone w odrębnych przepisach.
Art. 81. 1. Do
podstawowych obowiązków organów administracji
architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego należy:
1) nadzór
i kontrola nad przestrzeganiem przepisów prawa budowlanego,
a w szczególności:
a) zgodności
zagospodarowania terenu z miejscowymi planami zagospodarowania
przestrzennego oraz wymaganiami ochrony środowiska,
b) warunków
bezpieczeństwa ludzi i mienia w rozwiązaniach przyjętych w projektach
budowlanych, przy wykonywaniu robót budowlanych oraz
utrzymywaniu obiektów budowlanych,
c) zgodności
rozwiązań architektoniczno-budowlanych z przepisami
techniczno-budowlanymi oraz zasadami wiedzy technicznej,
d) właściwego
wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie,
e) stosowania
wyrobów budowlanych;
2) wydawanie
decyzji administracyjnych w sprawach określonych ustawą.
3)
2. Przepisu ust. 1 pkt 1
lit. b, c i e nie stosuje się do budownictwa doświadczalnego,
wykonywanego na zamkniętych terenach badawczych.
3. Organy administracji
architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego kontrolują posiadanie
przez osoby wykonujące samodzielne funkcje techniczne w budownictwie
uprawnień do pełnienia tych funkcji.
4. Organy administracji
architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego przy wykonywaniu
obowiązków określonych przepisami prawa budowlanego mogą
dokonywać czynności kontrolnych. Protokolarne ustalenia dokonane w toku
tych czynności stanowią podstawę do wydania decyzji oraz podejmowania
innych środków przewidzianych w przepisach prawa
budowlanego.
Art. 81a. 1. Organy
nadzoru budowlanego lub osoby działające z ich upoważnienia mają prawo
wstępu:
1) do
obiektu budowlanego;
2) na
teren:
a) budowy,
b) zakładu
pracy,
c)
2. Czynności kontrolne,
związane z wykonywaniem uprawnień organów nadzoru
budowlanego, przeprowadza się w obecności inwestora, kierownika budowy
lub robót, kierownika zakładu pracy lub wyznaczonego
pracownika, bądź osób przez nich upoważnionych albo w
obecności właściciela lub zarządcy obiektu, a w lokalu mieszkalnym - w
obecności pełnoletniego domownika i przedstawiciela administracji lub
zarządcy budynku.
3. W przypadku kontroli
podmiotu niebędącego przedsiębiorcą, w razie nieobecności
osób, o których mowa w ust. 2, w uzasadnionych
przypadkach, czynności kontrolne mogą być dokonywane w obecności
przywołanego pełnoletniego świadka.
4. Czynności kontrolne
dotyczące obiektów budowlanych, które są w
zarządzie państw obcych albo są użytkowane przez przedstawicieli
dyplomatycznych i konsularnych tych państw lub przez inne osoby
zrównane z nimi na podstawie ustaw, umów lub
powszechnie ustalonych zwyczajów międzynarodowych, mogą być
wykonywane za zgodą tych przedstawicieli lub osób.
Art. 81b.
Art. 81c. 1. Organy
administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego przy
wykonywaniu zadań określonych przepisami prawa budowlanego mogą żądać
od uczestników procesu budowlanego, właściciela lub zarządcy
obiektu budowlanego, informacji lub udostępnienia
dokumentów:
1) związanych
z prowadzeniem robót, przekazywaniem obiektu budowlanego do
użytkowania, utrzymaniem i użytkowaniem obiektu budowlanego;
2) świadczących
o dopuszczeniu wyrobu budowlanego do obrotu albo jednostkowego
zastosowania w obiekcie budowlanym.
2. Organy administracji
architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego, w razie powstania
uzasadnionych wątpliwości co do jakości wyrobów budowlanych
lub robót budowlanych, a także stanu technicznego obiektu
budowlanego, mogą nałożyć, w drodze postanowienia, na osoby, o
których mowa w ust. 1, obowiązek dostarczenia w określonym
terminie odpowiednich ocen technicznych lub ekspertyz. Koszty ocen i
ekspertyz ponosi osoba zobowiązana do ich dostarczenia.
3. Na postanowienie, o
którym mowa w ust. 2, przysługuje zażalenie.
4. W razie niedostarczenia
w wyznaczonym terminie żądanych ocen lub ekspertyz albo w razie
dostarczenia ocen lub ekspertyz, które niedostatecznie
wyjaśniają sprawę będącą ich przedmiotem, organ administracji
architektoniczno-budowlanej lub nadzoru budowlanego może zlecić
wykonanie tych ocen lub ekspertyz albo wykonanie dodatkowych ocen lub
ekspertyz na koszt osoby zobowiązanej do ich dostarczenia.
Art. 82. 1. Do właściwości
organów administracji architektoniczno-budowlanej należą
sprawy określone w ustawie i niezastrzeżone do właściwości innych
organów.
2. Organem administracji
architektoniczno-budowlanej pierwszej instancji, z zastrzeżeniem ust. 3
i 4, jest starosta.
3. Wojewoda jest organem
administracji architektoniczno-budowlanej wyższego stopnia w stosunku
do starosty oraz organem pierwszej instancji w sprawach
obiektów i robót budowlanych:
1) usytuowanych
na terenie pasa technicznego, portów i przystani morskich,
morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej
strefy ekonomicznej, a także na innych terenach przeznaczonych do
utrzymania ruchu i transportu morskiego;
2) hydrotechnicznych
piętrzących, upustowych, regulacyjnych, melioracji podstawowych oraz
kanałów i innych obiektów służących kształtowaniu
zasobów wodnych i korzystaniu z nich, wraz z obiektami
towarzyszącymi;
3) dróg
publicznych krajowych i wojewódzkich wraz z obiektami i
urządzeniami służącymi do utrzymania tych dróg i transportu
drogowego oraz sytuowanymi w granicach pasa drogowego sieciami
uzbrojenia terenu - niezwiązanymi z użytkowaniem drogi, a w odniesieniu
do dróg ekspresowych i autostrad - wraz z obiektami i
urządzeniami obsługi podróżnych, pojazdów i
przesyłek;
3a) usytuowanych
na obszarze kolejowym;
4) lotnisk
cywilnych wraz z obiektami i urządzeniami towarzyszącymi;
5) usytuowanych
na terenach zamkniętych.
6)
4. Rada
Ministrów może określić, w drodze rozporządzenia, także inne
niż wymienione w ust. 3 obiekty i roboty budowlane, w sprawach
których organem pierwszej instancji jest wojewoda.
Art. 82a. Starosta nie
może powierzyć gminom, w drodze porozumienia, sprawy z zakresu swojej
właściwości jako organu administracji architektoniczno-budowlanej.
Przepisu art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie
powiatowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592, z późn. zm.)
nie stosuje się.
Art. 82b. 1. Organy
administracji architektoniczno-budowlanej:
1) prowadzą
rejestr wniosków o pozwolenie na budowę i decyzji o
pozwoleniu na budowę i przekazują do organu wyższego stopnia
wprowadzone do niego dane, z zastrzeżeniem pkt 1a;
1a) prowadzą
odrębny rejestr wniosków o pozwolenie na budowę i decyzji o
pozwoleniu na budowę dotyczących terenów zamkniętych;
2) przekazują
bezzwłocznie organom nadzoru budowlanego:
a) kopie
ostatecznych decyzji o pozwoleniu na budowę wraz z zatwierdzonym
projektem budowlanym,
b) kopie
ostatecznych odrębnych decyzji o zatwierdzeniu projektu budowlanego
wraz z tym projektem,
c) kopie
innych decyzji, postanowień i zgłoszeń wynikających z
przepisów prawa budowlanego;
3) uczestniczą,
na wezwanie organów nadzoru budowlanego, w czynnościach
inspekcyjnych i kontrolnych oraz udostępniają wszelkie dokumenty i
informacje związane z tymi czynnościami.
2. Rejestr, o
którym mowa w ust. 1 pkt 1, prowadzony jest w formie
elektronicznej. Dane wprowadza się do rejestru i przesyła drogą
elektroniczną do organu wyższego stopnia na bieżąco.
3. Dopuszcza się
prowadzenie rejestru w innej formie niż określona w ust. 2. W takim
przypadku uwierzytelnioną kopię rejestru przekazuje się do organu
wyższego stopnia do piątego dnia każdego miesiąca lub, jeżeli dzień ten
jest dniem wolnym od pracy, pierwszego dnia roboczego po tym terminie.
4. Minister właściwy do
spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej określi, w
drodze rozporządzenia, wzory rejestrów wniosków o
pozwolenie na budowę i decyzji o pozwoleniu na budowę,
sposób ich prowadzenia oraz organy, które mogą
prowadzić rejestr w formie, o której mowa w ust. 3,
uwzględniając dane i informacje podlegające wpisowi do rejestru.
5. Rejestr
wniosków o pozwolenie na budowę i decyzji o pozwoleniu na
budowę powinien zawierać następujące dane:
1) identyfikujące
organ prowadzący rejestr;
2) pochodzące
ze złożonych wniosków i wydanych decyzji, w tym dane osobowe
inwestora oraz dane adresowe zamierzenia budowlanego;
3) w
przypadku terenów zamkniętych - dotyczące przepisu prawnego,
na podstawie którego teren został uznany za zamknięty.
6. Rejestry
wniosków o pozwolenie na budowę i decyzji o pozwoleniu na
budowę powinny być prowadzone w sposób uniemożliwiający
zmianę dokonanych wpisów.
Art. 83. 1. Do właściwości
powiatowego inspektora nadzoru budowlanego jako organu pierwszej
instancji należą zadania i kompetencje, o których mowa w
art. 40 ust. 2, art. 41 ust. 4, art. 44 ust. 1, art. 48-51, art. 54,
art. 55, art. 57 ust. 4, 7 i 8, art. 59, art. 59a, art. 59c ust. 1,
art. 59d ust. 1, art. 59g ust. 1, art. 62 ust. 1 pkt 3 i ust. 3, art.
65, art. 66, art. 67 ust. 1 i 3, art. 68, art. 69, art. 70 ust. 2, art.
71a, art. 74, art. 75 ust. 1 pkt 3 lit. a, art. 76, art. 78 oraz art.
97 ust. 1.
2. Organem wyższego
stopnia w stosunku do powiatowego inspektora nadzoru budowlanego jest
wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego.
3. Do właściwości
wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego jako organu
pierwszej instancji należą zadania i kompetencje określone w ust. 1, w
sprawach, o których mowa w art. 82 ust. 3 i 4.
Art. 83a.
Art. 84. 1. Do zadań
organów nadzoru budowlanego należy:
1) kontrola
przestrzegania i stosowania przepisów prawa budowlanego;
2) kontrola
działania organów administracji architektoniczno-budowlanej;
3) badanie
przyczyn powstawania katastrof budowlanych;
4) współdziałanie
z organami kontroli państwowej.
2. Organy nadzoru
budowlanego są obowiązane do:
1) bezzwłocznego
przesyłania organom administracji architektoniczno-budowlanej kopii
decyzji i postanowień wynikających z przepisów prawa
budowlanego;
2) prowadzenia
ewidencji decyzji, postanowień i zgłoszeń, o których mowa w
art. 82b ust. 1 pkt 2;
3) prowadzenia
ewidencji rozpoczynanych i oddawanych do użytkowania
obiektów budowlanych;
4) prowadzenia
ewidencji zawiadomień o kontrolach, o których mowa w art. 62
ust. 1 pkt 3.
3.
4.
5. Minister właściwy do
spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej określi, w
drodze rozporządzenia, wzór i sposób prowadzenia
ewidencji rozpoczynanych i oddawanych do użytkowania
obiektów budowlanych.
6. Ewidencja
rozpoczynanych i oddawanych do użytkowania obiektów
budowlanych powinna zawierać w szczególności: określenie
organu prowadzącego ewidencję, dane osobowe lub nazwę inwestora oraz
inne niezbędne dane pochodzące ze składanych zawiadomień i decyzji.
Art. 84a. 1. Kontrola
przestrzegania i stosowania przepisów prawa budowlanego
obejmuje:
1) kontrolę
zgodności wykonywania robót budowlanych z przepisami prawa
budowlanego, projektem budowlanym i warunkami określonymi w decyzji o
pozwoleniu na budowę;
2) sprawdzanie
posiadania przez osoby pełniące samodzielne funkcje techniczne w
budownictwie właściwych uprawnień do pełnienia tych funkcji;
3) sprawdzanie
dopuszczenia do stosowania w budownictwie wyrobów
budowlanych.
2. Organy nadzoru
budowlanego, kontrolując stosowanie przepisów prawa
budowlanego:
1) badają
prawidłowość postępowania administracyjnego przed organami
administracji architektoniczno-budowlanej oraz wydawanych w jego toku
decyzji i postanowień;
2) sprawdzają
wykonywanie obowiązków wynikających z decyzji i postanowień
wydanych na podstawie przepisów prawa budowlanego.
Art. 84b. 1. Kontrolę
działalności organów administracji
architektoniczno-budowlanej wykonują Główny Inspektor
Nadzoru Budowlanego oraz wojewódzki inspektor nadzoru
budowlanego, który wykonuje tę kontrolę w stosunku do
starosty.
2.
3. W przypadku ustalenia
przez organy nadzoru budowlanego, że zachodzą okoliczności
uzasadniające wznowienie postępowania albo stwierdzenie nieważności
decyzji wydanej przez organ administracji architektoniczno-budowlanej,
właściwy organ administracji architektoniczno-budowlanej wznawia lub
wszczyna z urzędu postępowanie.
4. Kontrolę działalności
organów administracji architektoniczno-budowlanej i
organów nadzoru budowlanego przeprowadza się na zasadach i w
trybie określonych w przepisach o kontroli w administracji rządowej.
Art. 85. Współdziałanie
organów nadzoru budowlanego z organami administracji
architektoniczno-budowlanej i organami kontroli państwowej obejmuje w
szczególności:
1) uzgadnianie
w miarę potrzeb planów kontroli i prowadzenie
wspólnych działań kontrolnych;
2) przekazywanie
i wymianę informacji o wynikach kontroli.
Art. 85a. Do kontroli
działalności gospodarczej przedsiębiorcy stosuje się przepisy rozdziału
5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej
(Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 i Nr 239, poz. 1593).
Art. 86. 1. Powiatowy
inspektor nadzoru budowlanego jest powoływany przez starostę
spośród co najmniej trzech kandydatów wskazanych
przez wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego. Jeżeli
starosta nie powoła powiatowego inspektora nadzoru budowlanego w
terminie 30 dni od dnia przedstawienia kandydatów,
wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego wskazuje
spośród nich kandydata, którego starosta powołuje
na stanowisko powiatowego inspektora nadzoru budowlanego.
2. Starosta odwołuje
powiatowego inspektora nadzoru budowlanego:
1) w
uzgodnieniu z wojewódzkim inspektorem nadzoru budowlanego
albo
2) na
wniosek wojewódzkiego inspektora nadzoru budowlanego.
3. Powiatowy inspektor
nadzoru budowlanego wykonuje swoje zadania przy pomocy powiatowego
inspektoratu nadzoru budowlanego.
3a. W uzasadnionych
przypadkach zakres działania powiatowego inspektora nadzoru budowlanego
może obejmować więcej niż jeden powiat.
3b. Wojewoda, na wniosek
właściwych starostów, może rozszerzyć zakres działania
powiatowego inspektora nadzoru budowlanego na więcej niż jeden powiat.
4. Organizację wewnętrzną
i szczegółowy zakres zadań powiatowego inspektoratu nadzoru
budowlanego określa powiatowy inspektor nadzoru budowlanego w
regulaminie organizacyjnym.
Art. 87. 1. Wojewódzkiego
inspektora nadzoru budowlanego powołuje i odwołuje wojewoda, za zgodą
Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego.
2.
3. Wojewódzki
inspektor nadzoru budowlanego wykonuje swoje zadania przy pomocy
wojewódzkiego inspektoratu nadzoru budowlanego.
4. Organizację
wojewódzkiego inspektoratu nadzoru budowlanego określa
regulamin ustalony przez wojewódzkiego inspektora nadzoru
budowlanego i zatwierdzony przez wojewodę.
Art. 88. 1. Główny
Inspektor Nadzoru Budowlanego jest centralnym organem administracji
rządowej w sprawach administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru
budowlanego.
2. Główny
Inspektor Nadzoru Budowlanego jest organem właściwym w sprawach
indywidualnych, rozstrzyganych w drodze postępowania administracyjnego,
w zakresie wynikającym z przepisów prawa budowlanego.
3. Główny
Inspektor Nadzoru Budowlanego jest powoływany przez Prezesa Rady
Ministrów, spośród osób wyłonionych w
drodze otwartego i konkurencyjnego naboru, na wniosek ministra
właściwego do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i
mieszkaniowej. Prezes Rady Ministrów odwołuje
Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego.
3a. Stanowisko
Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego może zajmować osoba,
która:
1) posiada
tytuł zawodowy magistra lub równorzędny;
2) jest
obywatelem polskim;
3) korzysta
z pełni praw publicznych;
4) nie
była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne
przestępstwo skarbowe;
5) posiada
kompetencje kierownicze;
6) ma
co najmniej 6-letni staż pracy, w tym co najmniej 3-letni staż pracy na
stanowisku kierowniczym;
7) posiada
wykształcenie i wiedzę z zakresu spraw należących do właściwości
Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego.
3b. Informację o naborze
na stanowisko Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego
ogłasza się przez umieszczenie ogłoszenia w miejscu powszechnie
dostępnym w siedzibie urzędu oraz w Biuletynie Informacji Publicznej
urzędu i Biuletynie Informacji Publicznej Kancelarii Prezesa Rady
Ministrów. Ogłoszenie powinno zawierać:
1) nazwę
i adres urzędu;
2) określenie
stanowiska;
3) wymagania
związane ze stanowiskiem wynikające z przepisów prawa;
4) zakres
zadań wykonywanych na stanowisku;
5) wskazanie
wymaganych dokumentów;
6) termin
i miejsce składania dokumentów;
7) informację
o metodach i technikach naboru.
3c. Termin, o
którym mowa w ust. 3b pkt 6, nie może być krótszy
niż 10 dni od dnia opublikowania ogłoszenia w Biuletynie Informacji
Publicznej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.
3d. Nabór na
stanowisko Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego
przeprowadza zespół, powołany przez ministra właściwego do
spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej, liczący co
najmniej 3 osoby, których wiedza i doświadczenie dają
rękojmię wyłonienia najlepszych kandydatów. W toku naboru
ocenia się doświadczenie zawodowe kandydata, wiedzę niezbędną do
wykonywania zadań na stanowisku, na które jest
przeprowadzany nabór, oraz kompetencje kierownicze.
3e. Ocena wiedzy i
kompetencji kierowniczych, o których mowa w ust. 3d, może
być dokonana na zlecenie zespołu przez osobę niebędącą członkiem
zespołu, która posiada odpowiednie kwalifikacje do dokonania
tej oceny.
3f. Członek zespołu oraz
osoba, o której mowa w ust. 3e, mają obowiązek zachowania w
tajemnicy informacji dotyczących osób ubiegających się o
stanowisko, uzyskanych w trakcie naboru.
3g. W toku naboru
zespół wyłania nie więcej niż 3 kandydatów,
których przedstawia ministrowi właściwemu do spraw
budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej.
3h. Z przeprowadzonego
naboru zespół sporządza protokół zawierający:
1) nazwę
i adres urzędu;
2) określenie
stanowiska, na które był prowadzony nabór, oraz
liczbę kandydatów;
3) imiona,
nazwiska i adresy nie więcej niż 3 najlepszych kandydatów
uszeregowanych według poziomu spełniania przez nich wymagań określonych
w ogłoszeniu o naborze;
4) informację
o zastosowanych metodach i technikach naboru;
5) uzasadnienie
dokonanego wyboru albo powody niewyłonienia kandydata;
6) skład
zespołu.
3i. Wynik naboru ogłasza
się niezwłocznie przez umieszczenie informacji w Biuletynie Informacji
Publicznej urzędu i Biuletynie Informacji Publicznej Kancelarii Prezesa
Rady Ministrów. Informacja o wyniku naboru zawiera:
1) nazwę
i adres urzędu;
2) określenie
stanowiska, na które był prowadzony nabór;
3) imiona,
nazwiska wybranych kandydatów oraz ich miejsca zamieszkania
w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego albo informację o
niewyłonieniu kandydata.
3j. Umieszczenie w
Biuletynie Informacji Publicznej Kancelarii Prezesa Rady
Ministrów ogłoszenia o naborze oraz o wyniku tego naboru
jest bezpłatne.
4.
5.
6.
7.
8.
9. Zastępcy
Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego są powoływani przez
ministra właściwego do spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i
mieszkaniowej, spośród osób wyłonionych w drodze
otwartego i konkurencyjnego naboru, na wniosek Głównego
Inspektora Nadzoru Budowlanego. Minister właściwy do spraw budownictwa,
gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej odwołuje zastępców
Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego.
10. Zespół
przeprowadzający nabór na stanowiska, o których
mowa w ust. 9, powołuje Główny Inspektor Nadzoru
Budowlanego.
11. Do sposobu
przeprowadzania naboru na stanowiska, o których mowa w ust.
9, stosuje się odpowiednio ust. 3a-3j.
Art. 88a. 1. Główny
Inspektor Nadzoru Budowlanego wykonuje zadania określone przepisami
prawa budowlanego, a w szczególności:
1) pełni
funkcję organu wyższego stopnia w rozumieniu Kodeksu postępowania
administracyjnego w stosunku do wojewodów i
wojewódzkich inspektorów nadzoru budowlanego oraz
sprawuje nadzór nad ich działalnością;
2) kontroluje
działanie organów administracji architektoniczno-budowlanej
i nadzoru budowlanego;
3) prowadzi
w formie elektronicznej centralne rejestry:
a) osób
posiadających uprawnienia budowlane,
b) rzeczoznawców
budowlanych,
c) ukaranych
z tytułu odpowiedzialności zawodowej.
2. W rejestrach, o
których mowa w ust. 1 pkt 3, zamieszcza się następujące
dane:
1) imiona
i nazwisko;
2) adres;
3) numer
PESEL - w stosunku do osób posiadających obywatelstwo
polskie, albo numer paszportu lub innego dokumentu potwierdzającego
tożsamość - w stosunku do osób nieposiadających obywatelstwa
polskiego;
4) informację
o wykształceniu i tytułach naukowych;
5) numer,
datę i miejsce wydania decyzji;
6) organ
wydający decyzję;
7) podstawę
prawną wydania decyzji;
8) numer,
specjalność i zakres uprawnień budowlanych;
9) informację
o przynależności do właściwej okręgowej izby samorządu zawodowego;
10) określenie
zakresu rzeczoznawstwa - w rejestrze rzeczoznawców
budowlanych;
11) informację
o nałożonej karze z tytułu odpowiedzialności zawodowej w budownictwie -
w rejestrze ukaranych z tytułu odpowiedzialności zawodowej;
12) numer
kancelaryjny;
13) pozycję
rejestru;
14) datę
wpisu do rejestru.
3. Zakres informacji o
nałożonej karze z tytułu odpowiedzialności zawodowej w budownictwie
obejmuje dane identyfikujące decyzję o nałożeniu kary oraz dane
dotyczące nałożonej kary.
4. Zakres, o
którym mowa w ust. 3, obejmuje następujące dane:
1) numer
decyzji o nadaniu uprawnień lub tytułu rzeczoznawcy;
2) datę
i miejsce wydania decyzji o nałożeniu kary;
3) wskazanie
organu wydającego decyzję;
4) podstawę
prawną;
5) funkcję
uczestnika;
6) datę,
miejsce i kwalifikację prawną popełnionego czynu;
7) rodzaj
kary;
8) terminy
egzaminów;
9) datę
upływu kary;
10) status
kary;
11) inne
uwagi dotyczące kary.
5. Udostępnieniu podlegają
dane wymienione w ust. 2 pkt 1, 8-11 i w ust. 4 pkt 2, 3, 5-7, 9 i 10,
a dane osób wpisanych do rejestrów przed dniem 1
stycznia 2007 r. - na ich wniosek złożony w formie pisemnej.
6. Minister właściwy do
spraw budownictwa, gospodarki przestrzennej i mieszkaniowej określi, w
drodze rozporządzenia, wzory i sposób prowadzenia
rejestrów, o których mowa w ust. 1 pkt 3, oraz
dokumenty dołączane do wniosku o wpis do rejestrów,
stanowiące podstawę dokonania wpisu, uwzględniając dane i informacje
podlegające wpisowi do rejestru.
Art. 88b. 1. Główny
Inspektor Nadzoru Budowlanego wykonuje swoje zadania przy pomocy
Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego.
2. Organizację
Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego określa statut nadany, w
drodze rozporządzenia, przez Prezesa Rady Ministrów.
3. Organizację wewnętrzną
i szczegółowy zakres zadań Głównego Urzędu
Nadzoru Budowlanego określa Główny Inspektor Nadzoru
Budowlanego w regulaminie organizacyjnym.
Art. 89.
Art. 89a. Do właściwości
organów administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru
budowlanego w dziedzinie górnictwa należą sprawy i związane
z nimi środki działania określone w ustawie, dotyczące
obiektów i robót budowlanych zakładów
górniczych.
Art. 89b. Wojewoda w
sprawach, o których mowa w art. 82 ust. 3 pkt 1 i 5, oraz
właściwe organy administracji architektoniczno-budowlanej w dziedzinie
górnictwa przy wydawaniu pozwolenia na budowę są obowiązani
do sprawdzenia posiadania przez inwestora postanowienia o uzgodnieniu,
o którym mowa w art. 33 ust. 2 pkt 4.
Art. 89c. 1. W przypadkach
bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia ludzi związanych z budową,
utrzymaniem lub rozbiórką obiektów budowlanych
starosta, wójt, burmistrz i prezydent miasta mogą wydać
właściwemu powiatowemu inspektorowi nadzoru budowlanego polecenie
podjęcia działań zmierzających do usunięcia tego zagrożenia. Przepisy
art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 18 kwietnia 2002 r. o stanie klęski
żywiołowej (Dz. U. Nr 62, poz. 558, z późn. zm.) stosuje się
odpowiednio.
2. Starosta,
wójt, burmistrz i prezydent miasta ponoszą wyłączną
odpowiedzialność za treść polecenia, o którym mowa w ust. 1.
3. Polecenie przekazane
ustnie wymaga potwierdzenia na piśmie.
4. Polecenie podlega
niezwłocznemu wykonaniu. Powiatowy inspektor nadzoru budowlanego
przedkłada bezzwłocznie sprawę wojewódzkiemu inspektorowi
nadzoru budowlanego, jeżeli nie jest w stanie wykonać polecenia albo
jeżeli polecenie narusza prawo.
5. Polecenie naruszające
prawo jest nieważne. O nieważności polecenia rozstrzyga wojewoda.
Rozdział 9
Przepisy karne
Art. 90. Kto, w
przypadkach określonych w art. 48, art. 49b, art. 50 ust. 1 pkt 1 lub
art. 50 ust. 1 pkt 2, wykonuje roboty budowlane, podlega grzywnie,
karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.
Art. 91. 1. Kto:
1) udaremnia
określone ustawą czynności właściwych organów,
2) wykonuje
samodzielną funkcję techniczną w budownictwie, nie posiadając
odpowiednich uprawnień budowlanych lub prawa wykonywania samodzielnej
funkcji technicznej w budownictwie,
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo
pozbawienia wolności do roku.
2.
Art. 91a. Kto nie spełnia,
określonego w art. 61, obowiązku utrzymania obiektu budowlanego w
należytym stanie technicznym, użytkuje obiekt w sposób
niezgodny z przepisami lub nie zapewnia bezpieczeństwa użytkowania
obiektu budowlanego, podlega grzywnie nie mniejszej niż 100 stawek
dziennych, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do
roku.
Art. 92. 1. Kto:
1) w
razie katastrofy budowlanej nie dopełnia obowiązków
określonych w art. 75 lub art. 79,
2) nie
spełnia, określonego w art. 70 ust. 1, obowiązku usunięcia
stwierdzonych uszkodzeń lub uzupełnienia braków, mogących
spowodować niebezpieczeństwo dla ludzi lub mienia bądź zagrożenie
środowiska,
3) utrudnia,
określone ustawą, czynności właściwych organów,
podlega karze aresztu albo karze ograniczenia wolności,
albo karze grzywny.
2. Tej samej karze podlega
kto, pomimo zastosowania środków egzekucji administracyjnej:
1) nie
stosuje się do wydanych, na podstawie ustawy, decyzji właściwych
organów;
2)
Art. 93. Kto:
1) przy
projektowaniu lub wykonywaniu robót budowlanych w
sposób rażący nie przestrzega przepisów art. 5,
1a) przy
wykonywaniu robót budowlanych stosuje wyroby, naruszając
przepis art. 10,
2)
3) dokonuje
rozbiórki obiektu budowlanego lub jego części, naruszając
przepisy art. 28 lub art. 31 ust. 2,
4) przystępuje
do budowy lub prowadzi roboty budowlane bez dopełnienia wymagań
określonych w art. 41 ust. 4, art. 42, art. 44, art. 45,
5) dostarcza
lub umożliwia dostarczenie energii, wody, ciepła lub gazu, naruszając
przepis art. 41 ust. 5,
6) wykonuje
roboty budowlane w sposób odbiegający od ustaleń i
warunków określonych w przepisach, pozwoleniu na budowę lub
rozbiórkę bądź w zgłoszeniu budowy lub rozbiórki,
bądź istotnie odbiegający od zatwierdzonego projektu,
7)
8) nie
spełnia obowiązku, o którym mowa w art. 62 ust. 1,
9) nie
spełnia, określonych w art. 63 lub art. 64 ust. 1 i 3,
obowiązków przechowywania dokumentów, związanych
z obiektem budowlanym lub prowadzenia książki obiektu budowlanego,
9a) nie
spełnia obowiązku przesłania protokołu, o którym mowa w art.
70 ust. 2,
9b) zmienia
sposób użytkowania obiektu budowlanego lub jego części bez
wymaganego zgłoszenia, o którym mowa w art. 71 ust. 2, albo
pomimo wniesienia sprzeciwu, o którym mowa w art. 71 ust.
3-5,
10) nie
udziela informacji lub nie udostępnia dokumentów, o
których mowa w art. 81c ust. 1, żądanych przez właściwy
organ, związanych z prowadzeniem robót budowlanych,
przekazaniem obiektu budowlanego do użytkowania lub jego utrzymaniem,
11) sporządza
i przekazuje do obrotu prawnego świadectwo charakterystyki
energetycznej budynku, lokalu lub będącej nieruchomością części budynku
stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową nie posiadając
uprawnień, o których mowa w art. 5 ust. 8,
podlega karze grzywny.
Art. 94. Orzekanie w
sprawach o czyny, określone w art. 92 i art. 93, następuje na podstawie
przepisów Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia.
Rozdział 10
Odpowiedzialność zawodowa w budownictwie
Art. 95. Odpowiedzialności
zawodowej w budownictwie podlegają osoby wykonujące samodzielne funkcje
techniczne w budownictwie, które:
1) dopuściły
się występków lub wykroczeń, określonych ustawą;
2) zostały
ukarane w związku z wykonywaniem samodzielnych funkcji technicznych w
budownictwie;
3) wskutek
rażących błędów lub zaniedbań, spowodowały zagrożenie życia
lub zdrowia ludzi, bezpieczeństwa mienia lub środowiska albo znaczne
szkody materialne;
4) nie
spełniają lub spełniają niedbale swoje obowiązki;
5) uchylają
się od podjęcia nadzoru autorskiego lub wykonują niedbale obowiązki
wynikające z pełnienia tego nadzoru.
Art. 96. 1. Popełnienie
czynów powodujących odpowiedzialność zawodową w budownictwie
jest zagrożone następującymi karami:
1) upomnieniem;
2) upomnieniem
z jednoczesnym nałożeniem obowiązku złożenia, w wyznaczonym terminie,
egzaminu, o którym mowa w art. 12 ust. 3;
3) zakazem
wykonywania samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie, na okres
od roku do 5 lat, połączonym z obowiązkiem złożenia, w wyznaczonym
terminie, egzaminu, o którym mowa w art. 12 ust. 3.
2. Przy nakładaniu kary
należy uwzględnić dotychczasową karalność z tytułu odpowiedzialności
zawodowej w budownictwie.
3. O zakazie wykonywania
samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie orzeka się w przypadku
znacznego społecznego niebezpieczeństwa czynu.
4. Zakaz wykonywania
samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie może być orzeczony
również w stosunku do osoby, która:
1) pomimo
dwukrotnego upomnienia ponownie dopuściła się czynu, powodującego
odpowiedzialność zawodową;
2) uchyla
się od złożenia nakazanego egzaminu.
5. Zakaz wykonywania
samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie określa się w latach i
miesiącach. Kara biegnie od dnia, w którym decyzja o
ukaraniu stała się ostateczna.
6. Osobie ukaranej z
jednoczesnym nałożeniem obowiązku złożenia egzaminu, która w
wyznaczonym terminie egzaminu nie zdała, wyznacza się termin dodatkowy,
nie krótszy niż 3 miesiące i nie dłuższy niż 6 miesięcy. W
przypadku nieuzyskania oceny pozytywnej w terminie dodatkowym,
stwierdza się utratę uprawnień do pełnienia samodzielnej funkcji
technicznej w budownictwie.
Art. 97. 1. Postępowanie w
sprawie odpowiedzialności zawodowej w budownictwie wszczyna się na
wniosek organu nadzoru budowlanego, właściwego dla miejsca popełnienia
czynu lub stwierdzającego popełnienie czynu, złożony po przeprowadzeniu
postępowania wyjaśniającego.
2. Wniosek, o
którym mowa w ust. 1, powinien zawierać określenie
zarzucanego czynu, uzasadnienie faktyczne i prawne oraz wskazanie
dowodów.
3. Wniosek, o
którym mowa w ust. 1, może złożyć w zakresie swojej
właściwości organ samorządu zawodowego.
Art. 98. 1. W sprawach
odpowiedzialności zawodowej w budownictwie orzekają organy samorządu
zawodowego.
2. Właściwość
organów samorządu zawodowego w sprawach odpowiedzialności
zawodowej w budownictwie regulują odrębne przepisy.
Art. 99. 1. Ostateczną
decyzję o ukaraniu, w trybie odpowiedzialności zawodowej w
budownictwie, przesyła się do wiadomości:
1) jednostce
organizacyjnej zatrudniającej osobę ukaraną;
2) właściwemu
stowarzyszeniu;
3) organowi,
który wydał ukaranemu uprawnienia do pełnienia samodzielnej
funkcji technicznej w budownictwie;
4) Głównemu
Inspektorowi Nadzoru Budowlanego.
2. Informacja o karze z
tytułu odpowiedzialności zawodowej, orzeczonej decyzją, o
której mowa w ust. 1, podlega wpisowi do centralnego
rejestru ukaranych.
Art. 100. Nie można
wszcząć postępowania z tytułu odpowiedzialności zawodowej w
budownictwie po upływie 6 miesięcy od dnia powzięcia przez organy
nadzoru budowlanego wiadomości o popełnieniu czynu, powodującego tę
odpowiedzialność i nie później niż po upływie 3 lat od dnia
zakończenia robót budowlanych albo zawiadomienia o
zakończeniu budowy lub wydania decyzji o pozwoleniu na użytkowanie
obiektu budowlanego.
Art. 101. 1.
Organ, który orzekał w I instancji o
odpowiedzialności zawodowej w budownictwie, na wniosek ukaranego,
orzeka o zatarciu kary, jeżeli ukarany:
1) wykonywał
samodzielną funkcję techniczną w budownictwie przez okres:
a) 2
lat - w przypadku kary określonej w art. 96 ust. 1 pkt 1,
b) 3
lat - od złożenia egzaminu - w przypadku kary określonej w art. 96 ust.
1 pkt 2,
c) 5
lat - po przywróceniu prawa wykonywania samodzielnej funkcji
technicznej w budownictwie - w przypadku kary określonej w art. 96 ust.
1 pkt 3;
2) w
okresach, o których mowa w pkt 1, nie był ponownie ukarany
jedną z kar określonych w art. 96 ust. 1.
2. Informację o zatarciu
kary organ, o którym mowa w ust. 1, przesyła do wiadomości
zainteresowanemu oraz jednostkom organizacyjnym, stowarzyszeniom i
organom, o których mowa w art. 99 ust. 1.
3. Zatarcie kary podlega
odnotowaniu w centralnym rejestrze ukaranych.
Art. 102.
Rozdział 11
Przepisy przejściowe i końcowe
Art. 103. 1. Do spraw
wszczętych przed dniem wejścia w życie ustawy, a niezakończonych
decyzją ostateczną, stosuje się przepisy ustawy, z zastrzeżeniem ust.
2.
2. Przepisu art. 48 nie
stosuje się do obiektów, których budowa została
zakończona przed dniem wejścia w życie ustawy lub w stosunku do
których przed tym dniem zostało wszczęte postępowanie
administracyjne. Do takich obiektów stosuje się przepisy
dotychczasowe.
3. Właściwość
organów do załatwiania spraw, o których mowa w
ust. 1, określa się na podstawie przepisów ustawy.
Art. 104. Osoby,
które, przed dniem wejścia w życie ustawy, uzyskały
uprawnienia budowlane lub stwierdzenie posiadania przygotowania
zawodowego do pełnienia samodzielnych funkcji technicznych w
budownictwie, zachowują uprawnienia do pełnienia tych funkcji w
dotychczasowym zakresie.
Art. 105. 1. Decyzje o
dopuszczeniu do powszechnego stosowania w budownictwie nowych
materiałów budowlanych, wydane przed dniem wejścia w życie
ustawy, pozostają w mocy w dotychczasowym zakresie.
2. (pominięty).
Art. 106. (pominięty).
Art. 107. 1. Traci moc
ustawa z dnia 24 października 1974 r. - Prawo budowlane (Dz. U. Nr 38,
poz. 229, z 1981 r. Nr 12, poz. 57, z 1983 r. Nr 44, poz. 200 i 201, z
1984 r. Nr 35, poz. 185 i 186, z 1987 r. Nr 21, poz. 124, z 1988 r. Nr
41, poz. 324 oraz z 1990 r. Nr 34, poz. 198), z zastrzeżeniem art. 103
ust. 2.
2. (pominięty).
Art. 108. Ustawa wchodzi w
życie z dniem 1 stycznia 1995 r.
Załącznik
do ustawy z dnia 7 lipca 1994 r.
Kategorie
obiektów budowlanych
|
Współczynnik
kategorii obiektu (k)
|
Współczynnik
wielkości obiektu (w)
|
1
|
2
|
3
|
Kategoria I - budynki mieszkalne jednorodzinne
|
2,0
|
1,0
|
Kategoria II - budynki służące gospodarce rolnej,
jak: produkcyjne, gospodarcze, inwentarsko-składowe
|
1,0
|
1,0
|
Kategoria III - inne niewielkie budynki, jak:
domy letniskowe, budynki gospodarcze, garaże do dwóch
stanowisk włącznie
|
1,0
|
1,0
|
Kategoria IV - elementy dróg
publicznych i kolejowych dróg szynowych, jak: skrzyżowania i
węzły, wjazdy, zjazdy, przejazdy, perony, rampy
|
5,0
|
1,0
|
Kategoria V - obiekty sportu i rekreacji, jak:
stadiony, amfiteatry, skocznie i wyciągi narciarskie, kolejki linowe,
odkryte baseny, zjeżdżalnie
|
10,0
|
1,0
|
Kategoria VI - cmentarze
|
8,0
|
1,0
|
Kategoria VII - obiekty służące nawigacji wodnej,
jak: dalby, wysepki cumownicze
|
7,0
|
1,0
|
Kategoria VIII - inne budowle
|
5,0
|
1,0
|
|
|
Współczynnik
wielkości obiektu (w) (kubatura w m3)
|
|
|
≤ 2 500
|
> 2 500-5 000
|
> 5 000-10 000
|
> 10 000
|
Kategoria IX - budynki kultury, nauki i oświaty,
jak: teatry, opery, kina, muzea, galerie sztuki, biblioteki, archiwa,
domy kultury, budynki szkolne i przedszkolne, żłobki, kluby dziecięce,
internaty, bursy i domy studenckie, laboratoria i placówki
badawcze, stacje meteorologiczne i hydrologiczne, obserwatoria, budynki
ogrodów zoologicznych i botanicznych
|
4,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
Kategoria X - budynki kultu religijnego, jak:
kościoły, kaplice, klasztory, cerkwie, zbory, synagogi, meczety oraz
domy pogrzebowe, krematoria
|
6,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
Kategoria XI - budynki służby zdrowia, opieki
społecznej i socjalnej, jak: szpitale, sanatoria, hospicja,
przychodnie, poradnie, stacje krwiodawstwa, lecznice weterynaryjne,
domy pomocy i opieki społecznej, domy dziecka, domy rencisty,
schroniska dla bezdomnych oraz hotele robotnicze
|
4,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
Kategoria XII - budynki administracji publicznej,
budynki Sejmu, Senatu, Kancelarii Prezydenta, ministerstw i
urzędów centralnych, terenowej administracji rządowej i
samorządowej, sądów i trybunatów, więzień i
domów poprawczych, zakładów dla nieletnich,
zakładów karnych, aresztów śledczych oraz obiekty
budowlane Sił Zbrojnych
|
5,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
Kategoria XIII - pozostałe budynki mieszkalne
|
4,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
Kategoria XIV - budynki zakwaterowania
turystycznego i rekreacyjnego, jak: hotele, motele, pensjonaty, domy
wypoczynkowe, schroniska turystyczne
|
15,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
Kategoria XV - budynki sportu i rekreacji, jak:
hale sportowe i widowiskowe, kryte baseny
|
9,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
Kategoria XVI - budynki biurowe i konferencyjne
|
12,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
Kategoria XVII - budynki handlu, gastronomii i
usług, jak: sklepy, centra handlowe, domy towarowe, hale targowe,
restauracje, bary, kasyna, dyskoteki, warsztaty rzemieślnicze, stacje
obsługi pojazdów, myjnie samochodowe, garaże powyżej
dwóch stanowisk, budynki dworcowe
|
15,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
Kategoria XVIII - budynki przemysłowe, jak:
budynki produkcyjne, służące energetyce, montownie,
wytwórnie, rzeźnie oraz obiekty magazynowe, jak: budynki
składowe, chłodnie, hangary, wiaty, a także budynki kolejowe, jak:
nastawnie, podstacje trakcyjne, lokomotywownie, wagonownie, strażnice
przejazdowe, myjnie taboru kolejowego
|
10,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
Kategoria XIX - zbiorniki przemysłowe, jak:
silosy, elewatory, bunkry do magazynowania paliw i gazów
oraz innych produktów chemicznych
|
10,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
|
|
Współczynnik
wielkości obiektu (w) (powierzchnia w m2)
|
|
|
≤ 1 000
|
> 1 000-5 000
|
> 5 000-10 000
|
> 10 000
|
Kategoria XX - stacje paliw
|
15,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
Kategoria XXI - obiekty związane z transportem
wodnym, jak: porty, przystanie, sztuczne wyspy, baseny, doki,
falochrony, nabrzeża, mola, pirsy, pomosty, pochylnie
|
10,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
Kategoria XXII - place składowe, postojowe,
składowiska odpadów, parkingi
|
8,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
|
|
Współczynnik
wielkości obiektu (w) (powierzchnia w ha)
|
|
|
≤ 1
|
> 1-10
|
> 10-20
|
> 20
|
Kategoria XXIII - obiekty lotniskowe, jak: pasy
startowe, drogi kołowania, płyty lotniskowe, place postojowe i
manewrowe, lądowiska
|
10,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
Kategoria XXIV - obiekty gospodarki wodnej, jak:
zbiorniki wodne i nadpoziomowe, stawy rybne
|
9,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
|
|
Współczynnik
wielkości obiektu (w) (długość w km)
|
|
|
≤ 1
|
> 1-10
|
> 10-20
|
> 20
|
Kategoria XXV - drogi i kolejowe drogi szynowe
|
1,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
Kategoria XXVI - sieci, jak: elektroenergetyczne,
telekomunikacyjne, gazowe, ciepłownicze, wodociągowe, kanalizacyjne
oraz rurociągi przesyłowe
|
8,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
|
|
Współczynnik
wielkości obiektu (w) (długość w m)
|
|
|
≤ 20
|
> 20-100
|
> 100-500
|
> 500
|
Kategoria XXVII - budowle hydrotechniczne
piętrzące, upustowe i regulacyjne, jak: zapory, progi i stopnie wodne,
jazy, bramy przeciwpowodziowe, śluzy wałowe, syfony, wały
przeciwpowodziowe, kanały, śluzy żeglowne, opaski i ostrogi brzegowe,
rowy melioracyjne
|
9,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
Kategoria XXVIII - drogowe i kolejowe obiekty
mostowe, jak: mosty, estakady, kładki, przejścia podziemne, wiadukty,
przepusty, tunele
|
5,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
|
|
Współczynnik
wielkości obiektu (w) (wysokość w m)
|
|
|
≤ 20
|
> 20-50
|
> 50-100
|
> 100
|
Kategoria XXIX - wolno stojące kominy i maszty
|
10,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
|
|
Współczynnik
wielkości obiektu (w) (wydajność w m3/h)
|
|
|
≤ 50
|
> 50-100
|
> 100-500
|
> 500
|
Kategoria XXX - obiekty służące do korzystania z
zasobów wodnych, jak: ujęcia wód morskich i
śródlądowych, budowle zrzutów wód i
ścieków, pompownie, stacje strefowe, stacje uzdatniania
wody, oczyszczalnie ścieków
|
8,0
|
1,0
|
1,5
|
2,0
|
2,5
|
|